گولڈ سمتھ سیمسر،بلوچ گھگیری ءُ روبرکتی بلوچستان

نبشتہ کار: ایسپ بلوچ

دلگوش: اے نوشتانک ءِ گیشتریں بھر ماں واجہ ڈاکٹر حمید بلوچ ءِ کتاب "بلوچ،افغان،پرشین،باؤنڈری کمیشن ءَ زورگ بوتگ انت۔  

اے ھند ءُ دمگانی تھا بلوچ ءِ سیمسر چہ وھد ءَ گیشِ اِتگ انت۔ انچو کہ ڈاکٹر پاروک بلوچ گشیت بنو مادان ءِ نام ءَ مید بلوچ آں تاں باز وھد ءَ پارس (ایران) ءِ باز جاھاں بادشاھی کتگ آرین بلوچ آں رند اِدا اتکگ انت ءُ اُرش اِش کتگ،مید کٹم ءَ پیش ھوت آں اوں البرز ءُ کش ءُ کِرّے جاھاں بادشاھی کتگ چوشکہ یونانی دپتر زانت آں اے "یوت" گشتگ انت ءُ ایشانی سلطنت یوتین ءِ نام ءَ نبشتہ کتگ۔

بلوچ سپرنامگ نبشتہ کار اِساک رھیم وتی کتاب "کَلمَت ھمّل ءِ جنگانی" آں نبشتہ کنت کہ ھمّل جیھئند ءِ بادشاہی ھند چہ ٹٹھ (سندھ) ءَ بندات بوتگ ءُ بندرِ عباس تاں جاشک ءَ آسر بوتگ۔

یک جاھے پدا پاروک بلوچ گشیت کہ ھان کلات واجہ نیسر ھان نوری ءُ اوگانستان ءِ سروک اھمد شاہ ابدالی لاھور ءَ نندوک باں گڑاں اھمد شاہ ابدالی،نسیر ھان ءَ گشیت بْیاہ اے جاگھاں بزاں پنجاب ءِ دمگ آں ترا دیاں ءُ تو ایشاں ریاستِ کلات ءَ ھوار بِہ کن،گڑاں نسیر ھان پسّو دنت کہ من غیر بلوچ ھنداں وتی ملک ءَ ھوار نہ کن آں۔ ھمے گپّ ءَ پد ابدالی نسیر ھان ءَ جست کنت کہ تئی علاقہ زاناں داں کجام ایں،نسیر ھان گشیت تہ ھما جاہ کہ یک بلوچے است منی استان ایں۔

یات بِہ بیت نسیر ھان نوری ءِ وھد ءَ بلوچ ءَ گوں اوگانستان ءَ وتی سیمسر گشّینتگ آں۔

ڈاکٹر حمید بلوچ وتی کتاب "بلوچ ،افغان،پرشین باؤنڈری کمیشن ءِ تھا نِبشتہ کنت کہ پارس  وَ پیسرا چہ اے جاھاں وتی کنگ ءِ دعوی کنگ ءَ بوتگ،باز رند ءَ زورگر انگریز ءَ اے بابت ءَ گشگ اوں بوتگ بلے آ وھد ءَ ممکن ایں انگریز ءَ سیمسرانی گِشّینگ تھا چشیں نپ نہ دیست ءَ ۔ بلے جنوری 1965 ءَ ھردیں انگریز ءَ وتی ھند، یورپ(انڈو-یورپ) ٹیلی گراپ لین ءِ بِنا کرتگ تہ ایشاں پارس ئے اے لوٹ ءِ تہ ءَ وتی نپ دیستگ انت کہ ما سیمسراں بِہ گِشّین آں۔ چونوھا زورگر ئے اے کارپد چہ وھد ءَ بوتگ کہ "جتا بِہ کن ءُ بادشاھی بِہ کن" ھمے وڈا اے بلوچستان ءَ وتی واھگانی پداں گام جنان بوتگ انت۔

ٹیلی گراپ لین چہ کلکتہ ھندوستان ءِ دریا ءَ بندات بوتگ، کراچی ءَ چہ پد بلوچ زِر(گْوادر،چابھار) ءَ چہ عمان ءُ پدا بسرہ اِراق ءَ چہ برتانیہ ءَ برگ بوتگ۔ برتانیہ ءَ اے ھنداں وتی نپانی رکّینگ ءَ واستہ پارس ءَ چہ بلوچستان ءِ بازیں دمگ ئے جتاہ کنگ ئے کار بندات کتگ انت۔ڈاکٹر پاروک بلوچ ءُ ڈاکٹر ھمید بلوچ ھردوئیں تپاک کن آں کہ برتانیہ ئے سمتھ سیمسر گِشینگ ئے یک سوب ءِ اے بوتگ کہ روس،برتانیہ ءِ مکابلہ ءَ دیم ءَ آیان بوتگ ءُ باز ھند وتی کوزہ  تہ ءَ آؤرتگ انتے،پمشکہ برتانیہ ءَ اے ترس ودّان ودّان ءَ راست بوھان بوتگ کہ ممکن ایں روس مارا چہ روزمَنْد تِر بہ بیت۔ 

زانگ بِہ بیت ٹیلی گراپ لین ءِ سرجم بوھگ ءَ برتانیہ ءَ بلوچستان ءِ سروک اوں وتی نیم ءَ آؤرتگ انت،چوشکہ ڈاکٹر پاروگ گشیت ٹیلی گراپ لین ءَ چہ مَکُّران ءِ سروک گچگی آں ءُ ھان کلات ءَ زر اوں دئیگ بوتگ۔

بلے ڈاکٹر ھمید بلوچ ءِ گُشگ ایں کہ پیسرا انگریز گولڈ سمتھ سیمسر ءِ واستہ پمشکہ ھاموش بوتگ کہ آھاں وتی ٹیلی گراپ لین سرجم کنگی بوتگ۔

ڈاکٹر ھمید نبشتہ کنت 1865 ءَ گولڈ سمتھ ءَ ٹیلی گراپ لین ءِ دیمروئی ءِ باروا ممبئی ھکومت ءَ نمدی ئے نبشتہ کنت ءُ گشیت "اے باروا منی چمّاں مستریں رکاوٹ کلات ءَ چہ روبرکتی نیم ءَ آباد ایں سردار آں کہ اے ھمے سرپد باں ما مارا پارس ءِ ھوالہ کنگ بوھگ ءَ ایں"۔

ٹیلی گراپ سرجم بوھگ ءَ پد انگریز آں وتی کبلہ ترّینت ءُ پارس ءِ ھقّ ءَ گیشتر بوت آں،بلوچستان ءِ ھند ءُ دمگانی باروا پارس ءِ داوا کبول کنان کت انت۔ ھمے چِست ءُ ایرانی تھا پارس ءَ وتی گام دیم ءَ آران کت انت ءُ 1966 ءَ سرباز کوزہ کت ءُ کرمان ءَ وتی نامینتگیں گورنر ئے آؤرت ۔ 1969 ءَ برتانیہ نوآبادیات ھند ءِ سروک (وائسرائے) ءَ  گشت کہ مَکُّران ءِ سیمسری دمگانی ھدّ گِشیّنگ بِہ باں ھمے ھاترا کلات،برتانیہ ءُ پارس کمشنر آنی یک ٹولی ئے ٹھینگ ءِ زور دات۔

اگست 1870 ءَ برتانیہ ءِ ھکومت ءَ میجر جنرل گولڈ سمتھ پرمان دات کہ تئو تھران ءَ برو ءُ کلات ءُ پارس ءِ میان ئے سیمسری دمگ آں بِچار۔ 3 اکتوبر ءَ سمتھ تھران ءَ گوں پارس ءِ کمشنر ءَ دیوان کنت ءُ اے باروا ھبر ءُ ھال بیت۔ سمتھ کرمان ءَ شُت ءُ جاہ ءُ ھند چارگ بوت انت۔ اے وھد برتانیہ ءِ بانک(ہر مجسٹی) ءِ ھندوستان ءِ سیکریٹری آف سٹیٹ ءَ سمتھ ٹیلی گرام کت کہ اے باروا شمارا ھرچ وڈیں مسئلہ ئے بیت تھران ءَ مئے سفیر مسٹر ایلیسن ءَ رھوت بِہ کن ات۔ کرمان ءَ پارس کمشنر ءَ پرمان سر بیت کہ شما سیستان ءَ آدیم مروئے،جنوری 1871 ءَ سمتھ ءَ رَوگ ئے موکل رسیت۔ پروری ئے 19 تاریک ءَ سمتھ گْوادر ءَ کئیت۔ برتانیہ ءِ پرمان ئے پدا گولڈ سمتھ اے دست ئے سیمسری ھّداں چاریت کہ آھانی سرا ایران ءَ وتی ملکیت ءِ داوا اوں کتگ۔

گْوادر آیگ ءَ پد کیپٹن لوئٹ،سمتھ ءِ ھمراہ بیت گوں۔ چوناھا ایران ءَ داں کوھک ءَ تک وتی ملکیت ءِ داوا کتگ۔ اے وتی پٹ ءُ پول ءَ کن انت ءُ پارس ءِ کمشنر مرزا معسوم خان برتانیہ ءِ سروکانانی گُشگ ءِ پد ءَ گْوادر ءَ کئیت۔ سیمسری دمگ آنی باروا پدا ھبر ھال بیت،پارسی کمشنر گشیت ما وتی ھکومت ءَ جست کن انت کہ مئے سیمسر داں کجا ھلاس ھست بیت ءُ گْوادر ءِ باروا اوں ما وتی بنجاھی واکدار آں جست گِراں۔

بیست ءُ نوہ اپریل 1871 ءَ کیپٹن لوئسٹ ھندوستان ءِ تھا برتانیہ ءِ ڈنّی کارانی وزیر ءَ وتی رپورٹ ءَ یکجاہ  کنت کہ ایشی ءِ تھا نبشتہ بیت "بمپور،چامپ،کسرکند،بُلیدہ،پَنجْگُور،پیشن،مَنْد ءُ  سرباز کلات ءِ وت واجھیں بلوچستان ئے بھر انت۔ ھمے نمدی ءِ تھا گولڈ سمتھ ءَ وتی پٹ ءُ پول چو گشتگ انت "پارس ءِ سمیسری دمگ،ایشی ءِ تہ ءَ دزک،جالک،کلگان،بمپشت آں ءُ پیشن،باھو دَشْتیاری ءَ چہ کوھک ءَ کلات ءِ دمگ آں"۔ سمتھ گشیت "ریاست کلات ءِ سیمسری دمگانی تہ ءَ پْروم،بُلیدہ،زامرن،مَنْد،کیچ،دَشْت ءَ بگر داں بلوچ زر، جالک پَنجْگُور  ءَ چہ ھاران انت"۔

ایشاں چِہ پد کپیٹن آر ای ءَ اوں رپورٹ ءِ جوڈ کتگ،آھانی تھا اوں ھمے چیز نبشتہ انت کہ من کلات ءِ پولیٹیکل ایجنٹ میجر ہیریسن ءِ ھمراھی ءَ سیمسرانی ترّ و تاب کتگ۔

گُشگ بیت گْوادر دیوان ءَ پد پارس ءَ ھمے گشتگ کہ شما بْیا ات تھران ءَ اے چیزاں گیشّ ءُ گیوار کن آں۔ جولائی 1871 ءَ برتانیہ ئے تھران ءِ سفیر ایلیسن ءَ چہ پارس ءِ ڈنّی کارانی وزیر ءِ نیمگ ءَ یک کلوہ ءِ اتکگ۔ کلوہ ءِ تھا نبشتہ بوتگ کہ کمشنر کلات ءِ ھمراھی ءَ تھران ءَ آؤک ایں مردم آں وتی بنجل یل کتگ ءُ تتکگ انت ءُ اے الزام جتگ کہ اے مردم قاسم ھان نوشیروانی ءِ کلاگ بستگ ءُ تاچینتگ انت ھلانکہ اے مشن ئے اندر ءَ قاسم نوشیروانی ئے وڈیں مردے نام اوں نہ بوتگ ۔ بلے گُشنت کہ برتانیہ ءَ زانتگ ایران پمشکہ چشیں گپ کنگ ءَ اِنت دانکہ سیمسرانی جیڑہ دیم ءَ برؤت ءُ ما ھر رنگ ءَ برتانیہ ءَ بلیک میل بِہ کن ایں ءُ وتی ھدود ءَ مستر بِہ کن ایں۔

ڈاکٹر حمید بلوچ نبشتہ کنت  پارس ءِ کمشنر ءَ گولڈ سمتھ ءَ را ساپ گشتگ کہ ما ھچ وڈا گوں کلات ءِ کمشنر میر پکیر مھمد بزنجو ءَ تران کنگ ءَ تیار نہ ایں۔ پیسرا وَ گشتگ ئے کہ شاہ قاچار(گجر) ءَ گشتگ گْوادر مئے نہ ایں، بلے یکرندے پدا گشتگ ئے کہ مئیگ ایں۔ اے ایشانی یک پندل ئے بوتگ کہ ما گیش ءَ چہ گیش کلات ءِ ھند ءُ دمگ آں پارس ءَ ھوار بِہ کن ایں۔

شش اگست ءَ برتانیہ ءِ ایرانی سفیر ایلیسن ءُ جنرل سمتھ ءَ گجر آنی شاہ(شاہ قاچار) نسیرالدین ءَ گوں گند ءُ نند کن آں،شاہ گشیت گْوادر ءُ تُربَت ءِ تہ ءَ ما وتی سیمسر آں مان نہ کن ایں بلے کوہک ءِ تھا انگت ما وتی داوا ءَ برجم دار ایں،سمتھ پھلی لوٹ ایت کہ اے کار منی دست ءَ بوت نہ کنت پرچا کہ شمے لوٹ چد ءُ دیم نہ جائز ایں کہ شما یک وت واجھیں ریاست ئے سیمسر آں درانگازی کنگ لوٹگ ءَ اِت۔

ستمبر 1871 ءَ یک  کولبند ءِ بیت ءُ گولڈ سمتھ سیمسر مننّگ بیت۔ ھمیدا چہ بلوچستان روبرکت ءُ رودرتک ءِ نام ءَ دو ٹُکّر بیت۔ گولڈ سمتھ ہندوستانی کارانی سیکریٹری آف سٹیٹ ءَ اے بابت ءَ وتی گُڈّی کلوہ ءِ تہ ءَ گشیت" اے دمگ اینچو  زورآور نہ اِنت کہ وتی آزاتی ءَ برجم داشت بِہ کن انت پمشکہ اے ھر وھد ءَ آسانی ءِ سرا ھمسائیگانی بھر ءَ کاینت"۔

پارس ئے ایردست بوھگ ءَ پد روبرکتی بلوچستان ءِ دمگ  دُزّی،کُشت ءُ خون ءُ دگہ جیڑہ ودّان ودّان ءَ دیما آیان بوت انت۔ پارس ءِ گجر آں وتی دل ءِ تب ءَ بلوچ آں مالیت گِراں کت۔ پیسرا پنچ ھزار مالیت سالے گِپت ئے پدا پانزدہ ھزار ءِ کت۔ ھمے درگت ءَ انگریزی لشکری سروگان میجر موکلر گشیت "باھو ءُ دَشْتیاری ءِ لس مھلوک ءَ ڈُکّال آنی سوب ءَ چِہ اینچو مالیت دئیگ ءِ گنجائش ءِ نہ کت پمشکہ بازیں کھول ئے لڈّ ءُ بار بوت ءُ دیم پہ رودرتکی بلوچستان ءِ دمگ گْوادر،تُربَت،پَنجْگُور،سندھ ءَ شُت انت،بازینے ھند ءَ اوں شُت"۔

پارس ءِ ظلم ءُ زیادتی آنی ھلاپ ءَ بلوچ گھگیری میزان میزان ءَ دیم ءَ آیان بوت،1872 ءَ بلوچ آں جاشک  بْیابان ءَ بلوچ سردار عبدلنبی ءَ سروکی ءَ ٹیلی گراپ لین بُریّت انت۔ ایشانی ھلاپ ءَ پارس ءُ برتانیہ ھردوئیں زورگر آں جنگ شروع کت بلے بلوچ ھاموش نہ بوت انت۔ 1888 ءَ روبرکتی بلوچستان ءَ گھگیری ئے یک نوکیں دورے ءَ بِنا کت۔

بلوچ آں بلوچستان ءَ زورگریں پارس ءِ گورنر ابدلفتح خان انگیر کت ءُ 1889 ءَ آئی ءَ توپک دور دات انت۔ اے گھگیری ءَ پد کرمان ئے گورنر، جنرل پرمان ءَ بلوچ پہ مذاکرات ءَ لوٹائینت انت ءُ بزّگیں،سادگیں بلوچک ھردیں شت انت ایرانشھر ءَ تہ بازیں بلوچ سردار اِش کُشت ءُ بازینے زندان ءَ بند اِش کت۔

ھژدہ سد ءُ نود ھپت ءَ پدا بلوچ پاد اتک آں ءُ ٹیلی گراپ لین ءِ سرا نشتگیں انگریز سپاھیگ کُشت انت پدا بلوچستان ءَ گھگیری نوک رُدوم زوران بوت ءُ جاشک داں چابھار ،دزک داں بمپور بلوچ پاد آیان بوت آں۔ اے بغاوت ئے رھشون سردار ھسین ھان ناروئی بوتگ کہ واجہ ءَ  یکبرے پدا بلوچستان بلوچ آنی وت واجھی ءِ نیمگ ءَ بران کت ءُ بلوچ یکجاہ کنان کت آں۔

ھسین ناروئی گجر بادشاہ نسیرالدین ءِ نیمگ ءَ چہ چابھار،سرباز ءُ کسرکند ءِ گورنر بوتگ ھردیں نسیرالدین ءَ وپات کتگ تہ ناروئی ءَ آزاتی ئے جار جتگ۔

ھژدہ سد ءُ نود ءُ ھشت ءَ گھگیری ءِ ھلاس کنگ ءِ واستہ انگریز ءُ پارس یکجا بوت آں بلوچ ئے ھلاپ ءَ زری تاکت کارمرز کت ءُ زمینی تاکت ءِ واستہ ایشاں کرمان ءِ گورنر آسِپ الدولہ دیم دات کہ وتی بیراں بِگر۔ ھمے سال ءَ بلوچ پدا دو سالے گھگیری ءَ رند نِزور ترّاں بیت ءُ ھسین ھان ناروئی دزگیر کنگ بیت۔

بلے گجر ھاکم نسیرالدین ءِ بیران بوھگ ءَ پد آئی چُکّ  مزپرالدین ءِ ھاکمی سک تاکتور نہ ات، ھمے جاورانی تھا بلوچ ءَ پاھدگ چست کت سر سید ھان ءَ تیاب دپی دمگ ءُ میر بھرام ءَ دزک وتی کنٹرول ءَ کت انت۔ ھمے وھد ءَ رودرتکی بلوچستان ءَ 1901 ءَ "گوک پروش" ءِ جنگ بیت،بلوچ ھان نوشیروانی گوں انگریز ءَ جنگ دنت ۔ ھمے وھد ءُ پاس آں باز بلوچ روبرکتی بلوچستان ءَ میر بھرام ءِ میار بنت۔ انگریز لشکر رودرتکی بلوچستان ءِ بلوچانی روبرکتی بلوچستان ءِ روگ ءَ چِہ سکّ پریشان بیت کہ ممکن ایں اے مارا بلاھیں تاوان ئے بدی انت پمشکہ انگریز ءُ پارس پدا یکجاہ بنت ءُ دزک ءَ میر بھرام برانزئی ءِ سرا اُرش کن انت،اے پروش ورَاں ءُ  گوں میر بھرام ءَ مذاکرات کن انت۔ ھمیدا چہ برانزئی آنی پدا وت واجھی بندات بیت،ھر ھما جنگ کہ بلوچ گوں پارس ءَ کنت بھرام آھاں کمک کنت چوشکہ بمپور پدا بلوچ آنی دست ءَ کئیت،جاھے جاھے بلوچ گوں گجر آں ڈِیّک وراں ءُ اُرش کن آں،گجر تاوان وراں۔۔

نوزدہ سد ءُ دہ ءَ پدا گجر بمپور ءَ کئیت بلے یکبرے پدا باج نہ بارت او ھمے وڈا 70 درسد ھند ءُ دمگ پدا بلوچ آنی دست ءَ کاینت۔

اے سوب مَنْدی آں ءَ پد بلوچ مھکم بوان بیت،گشنت جرمن سْیاڈی گوں بھرام بارانزئی ءَ رھوت کن آں ءُ گشنت شما روبرکتی بلوچستان ءَ انگریز نپ آں تاوان بدی اِت،بلوچ انچش کن آں گیشتر ٹیلی گراپ لین ءَ بُرّاں،انگریز نقص وران بیت ءُ بلوچ باج بران کن آں۔

بلوچ مھکم بوان بوت،بلوچ آنی مستریں کبیلہ مھمدزئی،گمشادزھی ءُ اسمائیل زئی گوں میر بھرام ءَ ھوار بوت انت بلے ھردیں جنرل ڈائر بلوچستان ءَ آرگ بوت تہ یک مزنیں بلوچ  کُٹم ریکی انگریزانی کارمند بوت انت،بلوچ جنز ءِ ھلاپ ءَ ھرچی کتگ اِش کت ھچ چکّ ءُ پد نہ بوت انت۔ اے جنز ءِ تھا ریکی کُٹم (کبیلہ) ائیدو رئیکی ءِ سروکی ءَ بوتگ ءُ ائیدو اے جنز ئے گدّار زانگ بیت ءُ انگریز ئے ھاسیں کارمَنْدے زانگ بیت۔

جنرل ڈائر اوں ھاسیں رنگے ءَ کامیات نہ بوت،میر بھرام بارانزئی وپات کنت ءُ پدا آئی ئے گھارزتک میر دوست مھمد ھان بارانزئی کُٹم (کبیلہ) ئے سردار نامینگ بیت۔ دوست ھان اوں واجہ بھرام ءِ کارپداں جنزان کنت۔ اے وھد ءُ پاس آں میزان میزان ءَ پارس ئے جاور اوں مٹّ بُوان بنت،چوشکہ 1921 ءَ رضا خان ءَ گجرانی واجھی ھلاس کت ءُ انگریزانی کمک ءَ وزیر جنگ بوت ءُ 1923 ءَ مزن وزیر بوت ۔ 1925 ءَ آئی ءَ پارس ءِ تھا پھلوی ھکومت ءَ جار جت ءُ پدا انگریزانی کمک ءَ گیلان،کردستان،لورستان،خوزستان پارس ءِ بھر کت انت ءُ ایردست کت انت ءُ رزا پھلوی ءَ پارس ءِ نام ایران کت۔

میر دوست مھمد سرپد ات کہ چی بوھگ ءِ ایں۔ آئی ءَ وتی توپک ءُ لشکر مھکم کنان کت انت۔ یکبرے پدا رزا پھلوی ءَ بلوچ سردار لب ءُ لالچ دات انت ءُ وتی نیمگ ءَ آؤرت انت،دوست مھمد تھنا بوت،پیسرا تھنا ائیدو زورگر ئے چریّک ات نوں چریک گیشتر بوان بوت انت۔

نوزدہ سد ءُ بیست ءُ ھپت ءَ پلاننگ بنا بیت ءُ 1928 ءَ پھلوی وتی لشکر جنرل جانبانی ءِ سروکی ءَ پدا بلوچستان ءِ دیم دنت،اے لشکر ءِ تھا کُراسان،کرمان ءُ سیستان سئے رجمنٹ بھر زُور ایت ءُ ایشاں بالی کمک اوں گون بیت۔ جنرل جانبانی ءَ وت نبشتہ کتگ  کہ پنچ سد بلوچ چریک مارا جنگ ءَ گون بوتگ ءُ دگہ ھپت ھزار بلوچ سپاھیگ بلوچ سردار آں مارا داتگ۔ دوست مھمد ءَ وتی سرمچار دزک ءُ بمپور ءَ گیشتر دیم داتگ انت کہ ممکن ایں اے ھمے نیمگ آں اُرش بِہ کن آں بلے ایشاں چہ دزک ءَ اُرش کتگ،ایدا چہ دوست مھمد ءَ رودرتکی بلوچستان ءَ چہ کمک کنگ ءِ راہ بند بوتگ آں،تچگ یا سنگر ئے مٹ کنگ ءِ اوں راہ ءُ در بند بوتگ آں۔ ھمیدا چہ بلوچ پروش ور آں ءُ وعدہ کنگ بیت گوں دوست مھمد ءَ کئے ترا ھچ کنگ نہ بیت۔

ھمے بابت ءَ لشکر ءِ سروگان جنرل جانبانی نبشتہ کنت" اے کلات ئے رھکینوک (حفاظت کنوک) ھچ پئیم سلاہ دور دئیگ ءَ ساڈی نہ اِتنت،ھمے داب ءَ یک یک ءَ مِران بوت انت،بلوچ راج ھچ پئیم گلامی ئے کبول کنگ ءَ ساڈی نہ بوتگ،ایشاں جنگ داشتگ ءُ ایشی ءِ گواہ من پارس ءِ لشکری سروگان جنرل جانبانی آں"۔

ریفرنس; بلوچ سماج۔ پاروک بلوچ۔ کَلمَت ھمّل ءِ جنگانی،اسھاق رھیم۔۔