نہ تُرسیں مبارک قاضی

نبشتہ کار: عاصمہ داد

ماهکانی ءُ کلکشان ءَ، استال گوں آزمان ءَ وتی ڈولداری ءَ درْپش انت همے زیبائیں شپ کہ روچ بنت ءُ جلکشوکیں روچ گوں وتی برْانزاں شپ بنت پدا همے هپتگ ماه ءُ سال جوڑ بنت۔ همے ماه ءُ سالانی میان ءَ پسنی ءِ دلبنداں یک نہ ترسوکیں کارستے ودی بیت۔ همے کارست مُجّتی ابدمان بیت۔

24 تاکشان 1956 ءَ کہ اے روچ ءَ مارا درپشناکے استالے داتگ۔ همے استال دائمی مئے راج ءِ میان ءَ درْپشگ ءَ انت بزاں کہ نمیرانیں واجہ مبارک کازی ءِ ودی بوهگ ءِ روچ کہ اے رمس ءِ کارست ءَ وت ءَ پہ دائمی راجدپتر ءَ ابدمان کتگ واجہ کہده امان اللّہ ءُ جان بی بی بچ انت۔ آئی ءِ کہول بلوچستان ءِ تیاب دپی دمگ پسنی ءِ نندوک انت۔

وانگ، کار ءُ کسب

واجہ ءَ وتی بنداتی وانگ چہ وتی جند ءِ میتگ ءَ دربرتگ۔ ده جماعت ءَ پد گیشیں وانگ ءَ کراچی ءَ شت۔ 1972 ءَ سندھ مسلم کالج ءَ داخلہ زرت بلے چیزے جاوارانی سبب ءَ دیمترا ونت ئے نہ کت پدا وتی هنکین ءَ اتک گوں وتی پت ءُ پیرکی کاراں گلائیش بیت۔  1973  ءَ ￴بگر داں 1974 ءَ واجہ ءَ دکانداری کت پدا بلوچستان فشریز ڈیپارٹمنٹ ءَ لائبریری اسٹنٹ ءِ منصب ءَ کار کت۔ شش ماه ءَ پد اے کار هم یلہ کت۔ لھتیں وهد ءَ بے روزگار بیت پدا 1975 ءَ ٹهیکداری ئے بنگیج کت۔ 1978 ءِ اے کار هم یل دات پدا وانگ ءِ نیمگ ءَ دلگوش ئے دات۔ 1979 ءَ اردو کالج کراچی ءَ داخلہ زرت۔ 1983 ءَ بی اے کنگ ءَ پد کوئٹہ  ءَ ￴پہ ایم اے  ءِ ￵هاترا شت۔ 1986 ءَ واجہ ءَ بلوچستان یونیورسٹی ءَ انٹرنیشنل ریلیشن ءِ ￵ ڈیپارٹمنٹ ءَ ماسٹر کت۔

1987 ءَ ماں فش ہاربر اتهارٹی ءَ ڈاریکٹر آف فنانس  ءِ ￵عہده ءِ ￵ سرا کار ءَ لگ ات۔

واجہ ءِ ازم

واجہ ءِ ازم کدی شموشگ نہ بیت۔ آئی ءِ ازم ءِ وت یک داستانے۔ واجہ ءَ شائری ءِ پڑ ءَ شوکیں لبز کماتگ ءُ وتی راج ءَ پیش داشتگ۔ واجہ ءِ شائری ءِ زبان انچوش ساپ ءُ سلہ انت کہ ھرکس واجہ ءِ شائری ءَ سرپد بیت۔ 

واجہ بلوچی زبان ءِ ءُ  نوکیں دور ءِ  شائری ءِ مزنیں نامے زانگ بیت۔ 

آئی ءِ بازیں شئیر گشندهاں گشتگ انت 

واجہ  ءِ ￵شئیرے بندے

” دو لبز کازی ءَ انچو پہ دیم رِد نہ کتگ

اے پیر مرد ءَ نمیرانیں داستانے گوں“

واجہ ءِ شئیرانی تہ ءَ ￴ پگر ءُ ڈولداری، درد ءُ شاهگانی، مہر ءُ مارشت، ڈگار ءُ گلزمین ءَ گوں مھر ءُ دوستی ءَ ابید آشوبی رنگ هم شئیرانی تہا گندگ کیت۔

”اے  جنگ گوں زمانگ ءَ شُبین ءُ چہر چہر کنت

اے  جنگ مارا ہور کنت اے جنگ مارا بہر کنت“

کازی یک انچیں شائرے بوتگ کہ پیر ءُ ورناہ، زانتکار  ءُ نہ زانت، واننده ءُ نہ وانندیاں گوشداشتگ ءُ ونتگ۔

کازی وش بهتے کہ آئی ءِ زند ءَ آ وانگ  ءُ ￶ساڑاهگ بیتگ۔

گوں وتن ءَ بے کساس مہرئے بیتگ۔

پہ درور 

”من کازی گلزمین  ءِ ￵گم همے وڈا وتی کتگ

برے برے چہ عقل ءُ هوش ءُ زانگ ءَ چہ گوستگاں“

پدا گُشیت 

”کہ مارا باز پند برگی انت انگت ءَ وتن 

کہ مارا گلزمین ءَ نندگی انت انگت ءَ وتن“

بیرانی 16 توم شان 2023 ءَ سھب ءَ اناگہ ءَ ￴ اے هال شنگ بیت کہ کیچ ءِ سرزمین ءَ منی عہد ءِ نہ ترسوکیں کارست، شائر استاد، ادیب ءُ ￶ زانتکار مُجّتی اچ ماں گستا بوت۔ واجہ ءِ گڈی وابجاه آئی ءِ جُڈّی ءُ زَرّین ءُ زِر ءِ زیبائیں هنکین پسنی ءَ اِنت۔

”وتی دوستانی شگان  ءُ ￶گم وتی دژمنانی بد ءُ ستم

چشیں کازی ‎یے کہ مبارک انت پد ءَ ￴ مشکل اِنت ودی بہ بیت“ 

کتاب

واجہ ءِ زند ءَ آئی ءِ ده کتاب چهاپ بیتگ  ءُ واجہ  ءَ پد دگہ دو کتاب چهاپ ءُ شنگ بیتگ ات

1 زرنوشت جون 1990 بلوچ دود ءُ ربیدگی ءُ پٹ پولی مجلس کراچی ءَ شنگ بیتگ 

2 شاگ ماں سبزیں ساوڈ ءَ 2003 ءَ درد پبلی کیشنز گوادر ءَ چهاپ بیتگ 

3 منی عہد ءِ گم ءِ کسہ جولائی 2010 گام پبلی کیشنز گوادر ءَ شنگ بیتگ

4 هانی منی ماتیں وتن جنوری 2012 سچکان پبلی کیشنز گوادر ءَ چهاپ بیتگ

5 چولاں دریا یل داتگ سمتبر 2013  نور پبلی کیشنز پسنی ءَ شنگ بیتگ

6  مرگ پہ کُدواں رپتگاں مارچ 2014 ءَ سچکان پبلی کیشنز گوادر ءَ شنگ بیتگ

7 جنگل چنچو زیبا انت مارچ 2016  ءَ ￴نور پبلی کیشنز پسنی ءَ شنگ بیتگ

8  آپ سماک ءَ جتگ مارچ 2019 انسٹیٹیوٹ آف بلوچیا گوادر ءَ شنگ بیتگ

9 گِس ءَ واتر کنگ لوٹاں فروری 2022 انسٹیٹیوٹ آف بلوچیا گوادر ءَ چهاپ بیتگ

10  شکلیں جورانی برورد فروری 2022 انسٹیٹیوٹ آف بلوچیا گودار ءَ شنگ بیتگ۔ 

ءُ واجہ  ءَ ￴پد دگہ دو کتاب شنگ بیتگ چراگ تہنا انت ءُ کُبل دروازگ انت۔