م سے مراد، م سے مرگ
مارا میار نیست مئے اَهد انچُشیں کہ بیم ءَ مئے بند بند ءَ جاگہ کُتگ پمیشکا ما گند اِنت کہ مروچیگیں اَهد ءَ هرکس چہ مرگ ءِ ترس هاموش ایں۔
مرگ ءُ بیگواه بوهگ ءِ تُرس ءَ مارا امینکدر وتی پانچُلاں کُتگ کہ راہ رواجی کسے مارا گّڑی هم بکنت ما هِچ نگُشاں۔
بلئے اِدا لهتے جُست چِست بیت کہ ما پرچا چُشیں؟ ما چُتور وت ءَ چرے تُرس ءَ بہ کش ایں؟ ءُ ریاست ءَ چُتور اے تُرس لس مهلوک ءِ دل ءَ ایر داتگ؟
2003 ءَ Achille Mbembe نامے مردے دُگنیا ءِ تہ ءَ نوکیں theory یے کاریت ءُ آئی ءِ نام ءَ کنت " Necro-Politics " نیکرو پالیٹکس ءِ لبزی متلب " مرگ " اِنت ۔
نبشتکار دُگنیا ءَ اے گپ ءَ هال دنت کہ ریاست وتی هاکمی ءِ برجم دارگ ءِ هاتر ءَ لس مهلوک ءِ سرا زوراکی کنت، آیاں بیگواه کنت، آیاں انچیں سزا دنت کہ ریاست ءِ نشتگیں لس مهلوک چہ آ سزاہاں هِبرت بزورنت ءُ هاکم آنی هلاپ ءَ گپ مکن انت، نبشتہ مکن انت ءُ اگاں کسے کنت آیاں همے پیمیں سزا دیئگ بیت۔
ما اگاں Achille Mbembe ءِ اے theory ءَ بہ وانیں تہ مارا سماہ بیت کہ واکی واجہ سد در سد راست گُشگ ءَ اِنت چیا کہ ما وتی آتراپاں ریاست ءِ زوراکی آں گندگ ءَ آں ءُ آئی ءَ گیش وتی هاموشی ءَ، نو اے وڑیں زوراکیں اھد ءَ مردُم Resist کنگ ءِ سوچِت چتور کنت؟
بلے مئے جیڑه زانے چی انت؟
" وتپرستی" ۔۔۔۔۔۔ ءُ وتپرست زانئے مارا کے ءَ کُتگ؟ هاکمانی ٹیکِٹساں!
اسلا تو اگاں بنی آدم ءِ ابرمی شِکل ءَ بِچارئے تو سماه کنئے کہ اگاں بنی آدم امینچو چالاک ءُ زالم ایں بلے دو امینچو نرم دل ءُ سادهیں هم، گُشگ ءِ مکسد اِش انت کہ بنی آدم رھم وارت چیا کہ آئی ابرمی تب ھمے پیمیں۔
مرچی مراد ءِ سرا هرچ بلوچ رهم ورگ ءَ اِنت درستانی دل ءَ آس روک اِنت بلے آواز سک کم مردُم چست کنگ ءَ اِنت، اے بارا ءَ نبشتہ سک کم بوھگ ءَ انت ۔۔۔ بلئے تو زانے پرچا چُش بوھگ ءَ ایں؟
چیا کہ ھرکس ءَ زندگ بوهگی اِنت ۔۔۔۔ ھرکس ءَ پہ آسودگی وتی باندات گوازینگی اِنت...... هرکس لوٹیت کہ آئی چُکانی گوما چُشیں ویل مہ بیت۔۔۔۔۔ بلے تئ دل ءَ اے مردُمانی اے وتگڈیں هیالاں راستی مان؟ تئ دل ءَ هما کہ مرچی مُراد ءِ کیس ءِ سرا هاموش اَنت آ پکّا اِنت کہ چہ اے پیمیں وئیلاں رکّنت؟
اگاں اے وڑیں گُڑا مُراد ءِ جند پرچا نہ رَکّ اِت؟ هیات ءَ چے کُتگ اَت؟ تو هِچبر مُراد دگ ءُ روڑانی سرا ناره جنگ ءَ دیستگ؟ تو هِچبر هیات دیستگ کہ توپنگے کوپگ ءَ بوتگ؟ تو هِچبر سید هاسل دیستگ کہ ریاست ءِ هلاپ ءَ گپ یے کُتگ اِش؟
گپ اتکگ اِدا سریں کہ تو اے پالیسیزانی هلاپ ءَ توار چست کنئے شر نہ کنئے شر بلے تئ باریگ الّم کیت، تئ چُکّانی باریگ هم کیت، هرچ کسی هاتر ءَ کہ تو هاموش ئے آ درُستانی باریگ کیت ۔
الّم شما نو اے گپ ءَ ایر برے کہ گپ ھاموش بوھگ ءُ ریزسٹ کنگ ءِ نہ انت، ما ھرچ وڑا اے ٹیکٹسانی تہا بے کار پسِتگیں چیا کہ مئے سرا هاکمی بوهگ ءَ اِنت ۔
اے چیز نو مارا گچین کنگی اِنت کہ کُکّار کنیں مِریں یا هاموشی ءَ گوں وتی باریگ ءِ ودار ءَ کنیں؟
مرچی ما زاناں کہ مئے سرا زوراکی بوھگ ءَ اِنت، بلے مارا ریاستی پالیسیزاں امینچو بے وس کُتگ کہ ھچ کنگی نہ انت۔
نیکرو پالیٹکس ءِ هلاج تهنّا نیکرو پالیٹکس اِنت Achille Mbembe گُشیت وهدے مردُم نیکرو پالیٹکس ءِ هلاپ ءَ جنگ کنت آ دوبر انسانے جوڑ بیت ءُ آ اے همل ءَ " The spirit of Life " گُشیت۔
No comments:
Post a Comment