مُلا ابابگر کَلمَتی

ملا ابابگر کلمتی

واجہ ملا ابابگر کلمتی کساس 1918 ءَ مزنیں وبا ءِ سال ءَ دشت کلدان نامیں جاگھے ءَ پیداک بوتگ.

آئی ءِ آریپیں پت ءِ نام بھادر بوتگ کہ وتی زمانگ ءِ دیندار ءُ نیک تریں مردماں شمار کنگ بیت.

واجہ ابابگر چہ کسانی  ءَ وانگ ءِ ھُب سک باز بوتگ بلے آ زمانگ ءَ وانگ چو مروچگیں دور ءَ البار (عام) نہ بوتگ.

اسکول ءُ دربر جاہ وتی جاہ ءَ، نزیک ءُ گورا ءَ چوشیں مسیت ھم نہ بوتگ کہ مردم ھرپے بوان اِیت.

در ءُ گورا اگاں سرپچیں مسیت ءِ بوتگ گڑا اُود ءَ بے چارگیں ملا وت ھِیلّت بلاہ ءِ سرا بوتگ، زھمے جتگ گڑا بزاں کلام اللہ ءِ سیاھگ ئے زانتگ اَنت ھما کد نماز ءُ دزنمازے.

پمیشکہ ملا ابابگر ءَ پہ وتی وانگ ءَ دیر ءُ دراجیں پند جَت. سرباز، جیونی ءُ گُڈ سر ءَ سرئے جُلگھیں کراچی ءَ کپت.

کراچی ءِ نام پرشتگیں مدرسہ مظہر العلوم کھڑہ ءَ جاگہ ئے نہ رس اِت بزان (داخلہ) نہ رس اِت گڑا آ واجہ مپتی مھمد عثمان ءِ '' اھرار الاسلام'' ءَ شُت ءُ وتی وانگ ئے بنگیج کُت.

اے ھما زمانگ اَت کہ واجہ مولوی مھمد اُمر ءَ ھمیش اِنت پاک بستگ اَت ءُ ھمے مدرسہ ءَ وانینگ ئے بِنا کتگ اَت.

اھرار الاسلام ءَ نودربری ءِ درگت ءَ واجہ ابابگر کلمتی داں دو ماہ پُرّیں سک نادُراہ بوت. دومی نیمگ ءَ چہ ملک ءَ ھال اتک کہ بیا تئی آریپیں پت بیران بوتگ.

گوں ھمے دل پدردیں ھال ءَ واجہ ءَ وانگ یلہ دات ءُ ملک ءَ شُت. چِد ءُ رَند ملا ءَ وتی وانگ سندو دات نہ کُت.

کلام اللہ، گلستان، بوستان ءَ ابید آئی ءَ گیشتر ونت نہ کت. وانگ ءِ یلہ دیگ ءَ رند واجہ اباگر ءَ زمین کاری، ھشتر کشّی،دکانداری،باپار ءُ رمگ ءُ مالداری ءِ پیشگ وتی کُت کہ داں روچ ءِ مروچی ھمے گِر ءُ چیلّانی تہ ءَ وتی زند ءِ آکری روچاں بیگاہ کنگ ءَ اِنت.

*واجہ ملا اباگر ءَ بلوچی لچہ کاری چون ءُ چتور بنگیج کُت ؟*

اے وت یک جتائیں وشیں کسوے.

اے چوش بوت کہ واجہ ملا ابابگر ءَ یک زاتگیں میشے ھست اَت کہ آئی ءِ گورگ واجہ ملا ءَ سک دوست اَت بزاں نہ کن ئے شوم روچیں تولگ ءَ وتی چم ءِ چیر ءَ کتگ.

یک روچے دَور ئے کُت پَلّ ءَ، ملا ءِ گورگے بُرت. بیگاہ ءَ کہ میھڑ اَتک آ دگہ میش وتی گورگانی میچینگ ءَ لگّ اِت اَنت، بلے ملا ءِ میش ءَ بانز بانزے چیر اَت.

اے جاور گوں ملا ءَ چارگ نہ بوت اَنت ءُ وتی پُر دردیں دل ءِ پاھار ئے اے پیم ءَ درشان کُت اَنت ءُ تولگ ئے گوں ھکلّاں  ماں بست ءُ گوشت ئے کہ ترا منی بیر پِر اِنت اگاں منی دست ءَ بہ گپ ئے درستیں جُست ءُ پرسان اِت کن آں. آ وتی شئیر ءِ تہ ءَ گوشیت.

تولگ تو راستے گورگ منی وارتگ

اے  کزا  رب   ءَ  مئے  سرا   آرتگ

اَزمن ءَ ئے ءِ پچگپتگ ترا ئے داتگ

اگر ھُدا کنت بیائے منی زیر ءَ

پہ اَدب انساپ اِت گِراں بیر ءَ

یا مِرئے  یا  کہ  یاد  بئے دیر ءَ

تو کتگ مگرور ءُ مزن مَرّی

تئی سرا دیھ ءُ آپتے سِرّ اِیت

یا ترا شیر ءِ جنگلے درّ ایت

واجہ ابابگر ءِ اے شئیر سکیں مزنیں شئیرے بوتگ بلے زمانگ ءِ زوراکیں چِست ءُ ایراں گوں دگہ بازیں شئیرے ءَ گار ءُ بے پد اَنت.

چوں کہ ملا وت بلوچی ءِ کوھن این دروشم ءَ لچہ کاری کنت پمیشکہ آئی ءَ ھمے رنگ دوست بیت.

ملا پازل، ملا کاسم، ملک دینار، ملا بوھیر، ملا ازت، ملا ابراهیم، یوسپ، ملا اسماھیل پلا آبادی، ھبیب کُتگی آئی دلدوستیں لچہ کار اَنت.

چہ ایشا ابید واجہ ھدا مرزی ( اُمر زی) ابدﷲ پیشنی، واجہ ابدالگنی، مُنیب اَپشانی ءُ واجہ ابدالھاک ھکانی پرومی ءِ لچہ ھم آئی ءَ سک دوست بنت

ملا ابابگر ءَ چہ کسانی ءَ لچہ کاری بنگیج کُتگ آئی ءِ بازیں شئیرے بے گواہ ءُ بے پَد اَنت.

واجہ ابابگر ءَ یک دگہ مزنیں کارے اے کتگ کہ '' یوسپ زلیخا'' ءِ کسّو آئی ءَ بلوچی شائری ءِ کالب ءَ ترینتگ گوں اے کسہ ءِ جتکی ءَ دنیگا آئی ءَ چار شئیر پربستگ ھر یک شئیرے کم ءُ گیش سے (300) سد چار(400) سد گال بیت بلے دنیگا کسو سرجم نہ انت.

واجہ ملا ابابگر ءِ شئیر درست یکے چہ یکے ءَ باج بارت بلے دادشاہ ءِ شئیر ھما شئیر اِنت کہ اے شئیر ءِ شِنگ بَیگ ءَ رند شائر ءُ ندکاراں ملا ابابگر شوھاز کتگ.

لھتے ءَ داں انچُک ءَ گوشتگ کہ اے شئیر واجہ عبدﷲ پیشنی ءَ پربستگ بلے چہ  اود ءِ ھکومت ءِ ترس ءَ وتی نام ئے چیر داتگ ءُ وت ءَ ملا ابابگر ءِ وت گڑیں نام پِر ءِ کتگ.

بلے گپ چوش نہ بوتگ دادشاہ ءِ سرا چار پنچ مردم ءَ شئیر پربستگ چو کہ ملا جان مھمد، شھداد مولوی عبدﷲ پیشنی  ءُ دیگہ یک روبرکتی بلوچستان ءِ واجھے ءَ ھم دادشاہ ءِ سر ءَ شئیر پربستگ کہ دادشاہ ئے باز جاگہ ءَ اِیلنگی داتگ ءُ چانپ ءِ سر چوٹیں ھاکم ئے ساڑ اتگ ءُ وڈّم داتگ اَنت.

بُندر ءَ ھمے واجکار ءِ شئیر پہ واجہ ملا ابابگر یک سکینے بوتگ. واجہ ابابگر اے واجہ ءِ شئیر ءَ سک تَورینتگ پمیشکہ آئی ءَ دادشاہ ءِ جنگانی راستیں جاور مھلوک ءِ دیم ءَ آورتگ اَنت.

ملا ابابگر ءَ وتی شائِری ءِ تہ ءَ بازیں اربی، پارسی، اردو گال کار مرد کتگ. چوش آئی ءَ پہ زانت کتگ پرچی ءَ کہ اسلامی ملکانی کوھنیں ادب ءَ اے یک شَرّی ءُ زانتکاری ئے لیکگ بوتگ ءُ ملا ابابگر ءِ نمون ھم ھمیش اَنت اگاں نا ایشی ءِ تہ ءَ ھچ پیمیں شک ءُ گمانے نیست کہ ملا ءَ بلوچی ءِ سر ءَ مزنیں دزرسے ھست.

اے بلوچی زبان ءِ نگبھتی انت کہ آئی ءَ چوشیں مڈّی یے رستگ. بلوچ راج واجہ ملا ابابگر ءِ پیمیں راجدوستانی سر ءَ پھر بند ایت.

بلوچی کلاسیک شائری ءِ کوھیں کلات واجہ ملا ابابگر کلمتی 28 جنوری 2002 ءَ ماں گنجیں گوادر ءَ بیران بیتگ ءُ وتی ابدی جاگہ ءَ شُتگ بلے نام ءِ ماں دپتراں نمیران انت

منتوار: ابابگر کَلمَتی اکیڈمی