کازی ءِ ھر شئر بلوچستان اِنت

نبشتہ کار: وسیم سخی

یک ادیب یے سارتر ءَ جست کنت کہ تئی ھیال ءَ شائر ، ادیب ، دانشور کجام انت ؟

سارتر پسہ دنت کہ یک ملکے ءِ تہا درد ، مرگ ءُ زند ، گلامی ، گریبی ، لاچاری ، ھاکمی ، زورانسری۔ اے درستیں کہ سر حال یک چاگردے ءَ است انت ءُ ھما چاگرد ءِ شائر یا کہ ادیب اشاں چہ وت ءَ دور داریت تو بزاں کہ آ شائر یا کہ ادیب گشگ نہ بیت۔ یک شائرے یا کہ ادیب ءِ یک سرزمینے ءَ نشتگ ءُ شئر گشیت۔ ھما چاگرد ءِ تہا ساہ زورگ ءَ انت گڑا آ شائر ءَ یا کہ ادیب ءَ المی انت اۓ سرھالاں پہ وت ءَ گچین بکنت۔ منی ھیال ءَ کازی ءَ اے درستیں سر حال گون بوتگ انت۔ کازی ءَ بلوچ ءِ گلامی ، درد ، مرگ ، سکھی ءُ سوری ، پادمالی درستیں درد وتی دامن ءَ بستاں ءُ شائری کتگ۔ بکول ءِ سارتر ئیگ ءَ کازی سرجمیں شائرے بوتگ۔

من نشتگ اتاں منی دیم ءَ دیوال ءَ کازی ءِ اکس لگ اتگ اتاں کوھنیں سر ھالے یات اتک کہ کازی ءِ زند ءَ سک باز دیواناں ڈسکس بوھگ ءَ ات۔

باز براں گوں سنگتاں لبزانکی یا انچیں سنگتاں گوں دیوان بوتگ گڑا یک گپے سک ھش کنگ ءَ اتکگ کہ زی کازی ءِ اهد بوتگ ، مرچی منیر ءِ اهد انت ءُ باندا خالق ارمان ءِ اهد بیت۔ ہمے گپاں منا اجب ھیرانی ءِ بیتگ کہ دور یا کہ اھد اشی ءِ پیسلہ ءَ وھد کنت۔ وھد  چوں کنت۔ شاعر ءِ شئیر کناں کجام دور ءَ کجام شئیر گشگ بوتگ ءُ کجام کالب ءِ شئیرے بوتگ۔ شئیر ءِ تہا چۓ مان بوتگ۔ کازی ءِ مرگ ءَ پد راج ءَ اۓ گپ یا کہ ڈسکیشن ءِ پیسلہ وت کتگ کہ راجی شائر کۓ بوتگ۔ تو کازی ءِ کجام  شئیر یے چست کن ءُ بچار ترا پنت ءُ نسیت گندگ ءَ کیت یا کہ نزرویانی سرا ھبر ءُ حال گندگ ءَ کیت۔ کازی ھر نیمگ ءِ شائرے بوتگ۔    بیا کازی ءَ اے شئیر ءَ چاریں۔۔۔

تنا  وھدی  کہ  دل  آزاتی   ءِ  جُھد ءِ  زھیران  اِنت

تنا وھدی  کہ شانتُل وش گْوشیں برّ ءِ کھیران اِنت

تنا وھدی کہ بولان سُرمگیں گوں نپت ءُ بیران اِنت

بلوچستان  نمیران اِنت  ، بلوچستان   نمیران   اِنت

تنا وھدی کہ روچ ءِ رُژن مھر ءِ بْرمش ءِ درشان اِیت

ماں زُلم ءِ سْیہ شپاں جُھدانی  ڈیوا روژنا  مان ایت

بلوچ ءِ  زھگ  زرتاکیں  کتاب  ءَ  واھگ  ءِ وان  اِیت

پہ نوکیں زندمان ءَ جُھد مھر  ءِ  تانجواں  تان  اِیت

دل ءَ وت واجھیں روچ ءِ مُراد ءِ یات ءُ  گِیران اِنت

بلوچستان  نمیران  اِنت ،  بلوچستان   نمیران  اِنت

نپ ءُ تاوان یک  اَنت  درد  ءُ رنج  ءُ شادمانی  یک

جِتا اَنت رنگ ءُ  دْروشم رسم ءُ راہ ءُ زندمانی یک

ماں جان ءِ بند بند ءُ رگ رگ  ءَ ھون ءِ روانی  یک

پہ  زند  ءِ  آسراتیں  منزل  ءَ  راہ   ءِ  نِشانی   یک

مزور ءُ بزگر ءُ  میداں وتا  گوں   ھور  زیران  اِنت

بلوچستان  نمیران  اِنت ، بلوچستان  نمیران  اِنت

وپا ءُ رُژن ءِ  زند  ءُ زانگ  ءِ  نام اِنت  بلوچستان

پہ دائم  گُلزمین  ءَ  مانگ ءِ نام  اِنت  بلوچستان

وتی ھک ءِ کتاب ءِ وانگ ءِ  نام  اِنت  بلوچستان

منی بیلاں منی  دُردانگ  ءِ نام  اِنت  بلوچستان

من ءَ چوں دیدگاں دوست اِنت اگاں سبز اِنت کہ ویران اِنت

بلوچستان نمیران  اِنت ، بلوچستان  نمیران اِنت

من وهدے سرمچاریں سنگتاں گوں سر گراں روچے

چہ زوراکیں سراں راج ءِ  وتی مُزد  ءَ گراں  روچے

بداں هم  گوں وتا  سوچاں اگاں  من بنگراں  روچے

وتی هوناں گوں سُهریں مادنے  رنداں  مراں روچے

ستر دُژمن گوں زوراکیں تُپنگ ءُ ٹوپ  ءُ تیران اِنت

بلوچستان  نمیران  اِنت ،  بلوچستان  نمیران  اِنت

اۓ ھما وھد انت کہ کازی ءَ ھوار بازیں بلوچۓ گرگ ءُ بند کنگ بیت بازینیں کشگ ءُ دور دیگ بیت۔ سامراجی تاکت سک توانگر بیت ھرکسی دل ءَ ترس ۓ ودی بیت۔ سنگ گوں سر میڈنگئ چیزے نہ انت ھمے ھبر سک کنگ بیت بلے اۓ کازی ات کہ زندگ ات  نہ ترسوکیں مردے ات۔ وتی قوم ءَ مدام دل بڑی دیان ات کہ ۔

تنا وھدی کہ روچ ءِ رُژن مھر ءِ بْرمش ءِ درشان اِیت

ماں زُلم ءِ سْیہ شپاں جُھدانی  ڈیوا روژنا  مان ایت

بلوچ ءِ  زھگ  زرتاکیں  کتاب  ءَ  واھگ  ءِ وان  اِیت

پہ نوکیں زندمان ءَ جُھد مھر  ءِ  تانجواں  تان  اِیت

دل ءَ وت واجھیں روچ ءِ مُراد ءِ یات ءُ  گِیران اِنت

بلوچستان  نمیران  اِنت ،  بلوچستان   نمیران  اِنت

کازی ءَ بلوچ مهلوک ءِ ترس ءِ گار کنگ ءِ هاترا چے چے نہ کت۔ یک شاعر یے بوھگ ءَ ابید پولیٹکل گامگیجاں مدام ھوار ات۔ ریلی ءُ جلسا ءَ گون ات۔ برے بچار ماتانی ارساں ساپ کنان ات ءُ برے گہارے ءِ  گشان ءَ سرا دیئگ ءَ ات ۔ لازم کارے نہ کارے کنگ ءَ ات۔

کجا در اَتک ءُ شُتنت

 واہگانی چمّ ءِ چراگ

 ہزار پند ءِ ارادہ کتگ اے ارواہ ءَ

 جگر نہ سست گوں یاتانی گونڈلیں تیراں

 کجام مات ءِ جگر آبلہ نہ اِنت مرچاں

 کجام گہار نہ جیڑیت پہ تنگہیں بْراتاں

 کجام برات وتی کوپگاں نہ دنت کوپگ

 دلانی درد گشئے دوزہیں زہیروک انَت

 بہشت پہ منی نزد ءَ ابیریں مچکدگے

 ہزار مراد پہ منی ڈیہہ ءِ مکّہیں ماتاں

 پہ حوریں بانوراں

 کہ مرچاں موتک نیار اَنت

 تمردیں تران کننت

 زدگ نہ بنت گوں عذابانی کْوہلیں تیراں

 کپوت سوت جننت، شانتلانی جنگ جاہ ءَ

 ما چینچو شعر نبشتہ کتگ نزانت کسے

 دلانی داگ نبشتہ کتنت داں رؤت وسے

 ہتم کِمار نہ کنت

 اے تاکریچ کدی موسماں بہ مَٹّائیت

 اے آپ ءُ آس منا کد حبر بہ پرمائیت

 وطن ندات ما بدواہ ءِ دژمنیں دستاں

 روان روان ءَ مرادانی منزل ءَ رستاں

 نہ چاکر ءَ گلگے پر، نہ ملّیں میران ءَ

 ملور ملور ءُ ابیتک اَنت دریچک ءُ دروازگ

 اے تْراولیں جگر ءَ مولمانی وام پر اَنت

 کہ چو مہ بیت چراگاں بہ دْروہیت پروانہ

 بلے من زانت کناں مرزبوم ءِ اولاداں

 دلانی گپ ءُ حبر گوں منا نہ بنت مانا

 کجام زحم جتگ ’’بے وفائیں فرزنداں‘‘

 بلے ہما کہ اے جنگ جاہ ءِ برجمیں بچّ انَت

 گوں حوناں سبز کنان اَنت اے کوچگ ءُ وڈّاں

 اے حون باندا ترْپنت آزمان ءِ دلبند ءَ

مئے شہید ءُ مجاہد کدی نزور نہ بنت

 کہ اے نہ تہنا بلوچ انَت

 نمیریں انسان اَنت

 گلیں مسلمان اَنت

 شُتنت پہ کوہ ءُ تلاراں نہ آپ نہ توشگ

 قبر نصیب نہ بوتگ گِسانی واہنداں

 غمی نیئنت منی مچّانی موسم ءِ بروار

 بہارگاہ ءِ طلب دْروشماں نہ کنت اندیم

 شپانک بے رْمگ اَنت

 عذابیں زیم کتابانی مانا ءَ جیڑ اَنت

 کہیبیں داب نہ مان اَنت پہ چمّ ءُ بروان ءَ

 گلابیں حُسن ءِ دریگاں گُلانی نام پِر اِنت 

 منا اے جزم کہ ہمک رہ پہ رہسراں ایر اِنت

 نہ دیست ہمسفرے من چراگ ءِ رند پداں

 تہاری اِنت منی چمّاں ، چتور میم کناں

 من زندگی ءَ وتی واہگاں گوں پیم کناں

 منا بہ مار چو ارواہ ءِ سولیں باندات ءَ

 کہ اے کتاب گوں ہر مردمءَ نہ بیت مانا

 رمیزگون مہ جنت گْوانزگانی لیبوکاں

 رُدان بنت منی اوستانی روچ پُلّ بِلّے

 روانک راہسراں پہ کئے ءَ زہیر وار اَنت

 من جیڑتگ کہ منی درد کمو کمتر بنت

 من فہمتگ کہ منا ہچ حساب ءَ ہمراہ نیست

 بَلے من آپ نہ ششت اَنت گوں موسمی ھوراں

 دل ءَ چراگ بلنت ءُ من تہاری ءَ جیڑاں

 ما رْژن دْروہتگیں مردماں مہ وان ءُ مہ پُرس

 مہ جیڑ ءُ فکر مکن

 تہاری ءَ وتی ساہگ اوں ساہگ ءَ دْروہیت

 نہ کوش پہ منا گیرانی ہلوتاں سر کنت

 نہ جمراں منی ارسانی مطلبے گون اِنت

 چراگ کور بوہاں اَنت منی چراگانی

 کُچک نزانت کہ ہڈّ ءَ را چنچوزیم پراِنت

 اے تولگانی شکار جاہ ءِ نشتگیں سوّر

 پٹھان ءُ پنجاپی

 ’’وتی اوں چہ وتی جند ءَ جتا ءُ گستا اَنت‘‘

 من چے گلگ بہ کناں گوں وتی دل ءِ زنگاں

 شہید ءِ حون کدی بے مراد ءُ ہشک نہ بنت

 من سدّکاں کہ بلوچانی حون مانا بنت

 اے گرک ءِ مات داں چنت روچ ءَ

 چرپیں پیگ پچیت

 اے حون ءِ ہار تمامیں پلیت ءُ چِلّاں بارت

 اے زندگی پہ بلوچ ءَ مدام جنگ جاھے

 بلے اے جنگ بلوچانی گُڈسری جنگ اِنت

 کسے اوں باج نہ بارت چہ مئے گونڈلیں بچّاں

 بلوچ ءِ حاک بلوچانی مکہیں مات انِت

 بلوچ داں اے جہاں است دائم ءَ است اِنت

 من داں کہ زندگ ءُ استاں

 بلوچءَ نازیناں

 مراد ءِ مادنیں راہ ءَ

 پہ حون گوازیناں

 اے مادریں وطن ءَ مُردگاں دو زند دئیاں

اۓ شئیر ءَ بچار بندات چہ ھما ماتابی بچاں کہ کربان بنت ءُ مات ارسے ترمپے نہ ریچاں ءُ وتی بچاں زمین ءِ میار کناں۔ گْوار گوں وتی براتاں ھم کوپگ بنت۔ پدا ادا بچار کہ ۔۔۔

دلانی گپ ءُ حبر گوں منا نہ بنت مانا

 کجام زحم جتگ ’’بے وفائیں فرزنداں‘‘

 بلے ہما کہ اے جنگ جاہ ءِ برجمیں بچّ انَت

 گوں حوناں سبز کنان اَنت اے کوچگ ءُ وڈّاں

 اے حون باندا ترْپنت آزمان ءِ دلبند ءَ

مئے شہید ءُ مجاہد کدی نزور نہ بنت

 کہ اے نہ تہنا بلوچ انَت

 نمیریں انسان اَنت

 گلیں مسلمان اَنت

یک شائرے مدام وتی راج ءَ نَندیت ءُ چاریت آئی ءِ درستیں جاوراں وتی تہا جاہ دنت ءُ وتی چماں چاریت ھمے وڑ ءَ کازی ءِ اے نظم ءِ تہا شگان ھم جتگ کہ " کجام زحم جتگ بے وفائیں فرزنداں"  ہماھاں کہ ھشک ءَ نشتگاں ھچی کنگ ءَ نیاں بلے پدا ادا بچار " بلے ہما کہ اے جنگ جاہ ءِ برجمیں بچّ انَت

 گوں حوناں سبز کنان اَنت اے کوچگ ءُ وڈّاں " ۔

پدا ادا بچار ۔۔۔

کہ چہ منا رند اۓ گلزمیں ءِ مزاریں بچانی راہ نشان انت

منی اۓ شئیراں ھمک دیوال ءُ سنگ ءُ ڈوک ءِ سرا نویس اَت

کتاب زاناں راج پال انت سرانی واجہ

وتی وتن ماتیں مھر ءِ راہ ءَ

وتن کہ کرناں چہ آدمی زات

زند ءِ آزادی ءِ نشان انت

وتن کہ ایمان ءُ مھر ءُ مھزب

وتن کہ ھر راج ءِ شرپ ءُ شان انت۔

کازی ءِ کجام شئیر ءَ بچاراں یار ھمک شئیر بلوچستان انت۔