پلمی چمشانک چون نبیسگ بیت؟

پلمی چمشانک چون نبیسگ بیت؟

ذوالفقار علی زلفی

 بلوچی زبان ءَ پلمانی سر ءَ نبیسگ ءِ دود نہ بووگ ءِ کچّ ءَ انت ـ پھتہ ایں نبشتہ کار ھم اے بنگپ ءِ سر ءَ نبیسگ ءَ مان گیش انت ءُ جست کن انت کہ پلم ءِ سر ءَ چون نبیسگ بیت ـ بلوچی ردانک نبیسانی مستریں بھر گوں لبزانک ءَ بندوک انت ـ بژن! اے نبشتہ کار ھم سک کم انت ـ لبزانکی نبشتہ کار ءَ پلم ءِ نیمگ ءَ آرگ گران انت داں آ وت ھدوک مہ بیت ـ پمشکا بلوچی ءَ پلمی لبزانک ءِ ھورکیں پِڑے پُر کنگ ءَ وھد لوٹ ایت ـ امیت کناں وھد ءِ ھمرائی ءَ اے پِڑ ھم چوں شاعری ءُ آزمانک کاری ءِ رنگ ءَ وتا مھکم ایں رنگے ءَ دیما کار ایت ـ

من مار اتگ آ مردم کہ پلمانی سر ءَ نبشتہ کنگ ءَ دلمانگ انت ، آیانی دیما دو اڑ انت ـ

یکے : مارا پلمی تاک ءُ ماہتاک نیست گڑا ما وتی نکاناں کجا شنگ بہ کن ایں؟ ـ

دومی:  پلم ءِ سر ءَ نگد،  چمشانک،  دیدانک ، پٹ ءُ پول یا analyse چون نبیسگ بیت؟ ـ

اولی اڑ ءِ گیشّینگ ءِ ھاتر ءَ فیس بک ءِ تہا لہتیں پلم دوستانی نیمگ ءَ چے "باسکوپ" گروپ اڈ دیگ بوتگ ـ نبشتہ کار وتی نکاناں اے گروپ ءَ شنگ کت کن انت ءُ پدا "حال حوال" ویب سائٹ ءَ ھم جار جتگ کہ ما اے نکاناں وتی ویب سائٹ ءَ شنگ کن ایں ـ بزاں جاگہ ءِ مشکل مزنیں کساسے ءَ گیش ءُ گیوار بوتگ ـ
نوں کئیت دومی اڑ ـ لوٹاں اے اڑ ءِ سر ءَ دو گپ بہ کناں ـ analyse ءُ پٹ ءُ پول چوش کہ سک باز پھتہ ئی لوٹ انت پمشکا منی ھیال ءَ انوں ایشانی سر ءَ دلگوش دیگ ءِ وھد نہ یتکگ ـ پدا ھم کسے کنگ لوٹ ایت آئی ءَ ھزار رند ءَ شاباش انت ـ پلمے ءِ سر ءَ نگد کنگ یا وتی دیدانک ءَ ایر کنگ باز گران نہ انت ـ نبشتہ کار کمّو کوشست بہ کنت آ زوت وتی راہ ءَ در چِت کنت ـ جھل ءَ ھمے راہ ءِ سر ءَ دو گپ کنگ بوتگ ـ

ہندوستان ءِ "پلم اینڈ ٹی وی انسٹیٹیوٹ پونا" ءَ نگدانک یا چمشانک نبیسگ ءِ 11 ٹپس گوشتگ ـ امریکہ ءِ "نیو یارک پلم اکیڈمی" ءَ 9 ٹپس دیما آؤرتگ ءُ فرانس ءِ نام داریں پلمی استاد واجہ Jean Douchet ءَ 10 ٹپس گوشتگ ـ من اے دراھینانی ٹپساں یکجاہ ھوار کنگ اوں دانکہ پہ مارا راھے در بئیت ـ 

کُلّاں پیش پہ نبشتہ کار ءَ ھژدری انت آ شریں چاروک ءُ شریں وانوکے بہ بیت ـ داں نبشتہ کار شریں شریں پلم مہ چار ایت آئی ءِ دیدانک مھکم نہ بیت ـ شریں پلمے چارگ ءَ آ  سوج کاری،  ازم کاری،  سینما ٹو گرافی،  سراچکاری ءِ وڑ وڑیں رنگ گند ایت ـ ایشانی گندگ ءَ آئی ءِ دید شاھگان تر ءُ جھلانک تر بوان بیت ـ پلمی نبشتہ کارانی وانگ ءَ چے آئی ءَ ایدگرانی دیدانک دز کپ انت ـ چہ ایشی ءَ آ وتی نبشتہ کاری ءَ گھتر کنان کنت ـ

کجام ھم پلمے ءِ سر ءَ نبیسگ ءَ پیسر نبشتہ کار کم چہ کم یک برے آ پلم ءَ نگدی چمّ ءَ بہ چار ایت ـ پلم ءَ دو رند ءَ چارگ وَ انگت شر تر انت بلے چوش کہ دو رند ءَ چارگ باز وھد بارت ءُ بگندے نبشتہ کار پہ ایشی ءَ تیار مہ بیت پمشکا اولی رند ءَ نگدی چمّ ءَ چارگ ءِ کوشست کنگ لوٹ ایت ـ اگاں پلم چارگ ءِ نیام ءَ آ ھاسیں سیکوینس یا سینانی نوٹس بہ زیر ایت انگت بھتر انت ـ نوٹس گرگ نبشتہ کنگ ءَ سک باز کمک کنت ـ

نبشتہ کار کجام ھم پلمے سر ءَ وتی دیدانک ایر کنگ ءَ چَک پَد مہ بیت ـ بزاں اے پگر مہ کنت وانوک چے گوش ایت،  بارے چے ری ایکشن کئیت،  بارے منی اے دیدانک قبول کنگ بیت یا نہ بیت ـ چوش ایں پگر کنگ ءَ چے نبشتہ کار دیما شُت نہ کنت ـ نبشتہ کار وتی گپ ءَ گوں دلیل ءُ دروراں بہ کنت ـ ھچ ریا رو کنگ ءِ زلورت نہ انت ـ الّم نہ انت ھرکس گوں نبشتہ کار ءَ تپاک بہ دار ایت ـ دیدانکانی تپاوت مزنیں چیزے نہ انت ـ نبشتہ کار بئیت بہ گوش ایت اے پلم ءِ پلاٹ پرچا نہ وش انت،  ازم کاری چون شر انت،  سینما ٹو گرافی ءِ تہا چے نزوری انت ـ

بگندے یک نبشتہ کارے سینما ٹو گرافی یا سراچکاری ءِ تکنیکاں شر شر سرپد مہ بیت ـ اے نبشتہ کار گڑا آیانی سر ءَ گپ مہ کنت ـ ھرچ نبشتہ کارے یے وتی پڑ انت ـ یکے اسکرین پلے ءِ سر ءَ گیشتر دلگوش دنت ،  دومی ساز ءُ زیمل ءَ گوں ھب بیت ، سیمی تکنیک ءِ سر ءَ باوست کنت ـ پمشکا نبشتہ کار پہ ایشی ءَ وتی ھون ءَ مہ سوچ ایت کہ من تکنیک ءَ سرپد نہ اوں پمشکا منا نبیسگ نہ لوٹ ایت ـ چوناھی ءَ پلماں نگدی چمّ ءَ چارگ ءَ باز چیزاں آ وت لہم لہم ءَ سرپد بوان بیت ـ آ وت گند ایت کہ پلاں پلم ءِ تہا سینما ٹو گرافی ءُ سراچکاری چوش ات پمشکا پلم شر اَت ،  اد ءَ چوش نہ انت گڑا الّم اے نزوری انت ـ شریں پلمانی چارگ وت نبشتہ کار ءَ سوج دیان کن انت ـ

نیویارک پلم اکیڈمی ءَ یک پوائنٹے دیما آؤرتگ ـ منی ھیال ءَ اے پوائنٹ ءِ سر ءَ سک باز دلگوش دیگ لوٹ ایت ـ آ پوائنٹ ایش انت کہ نبشتہ کار باید بہ زانت من پہ کئے ءَ نبشتہ کنگ اوں ـ پہ لس چاروک ءَ ڈلگیں تکنیکی باوست ارزش ایر نہ کن انت ـ مائز ان سین،  ڈیکوپیج،  مونتاژ،  کیمرہ اینگل ءُ ایدگہ تکنیکی باوست لس چاروک ءِ درد ءَ نہ ور انت ـ آ اے باوست ءَ سر گوز کنت ـ اگاں نبشتہ کار پہ پلم ساچی ءِ ماہتاک ءَ نبیسگ ءَ انت گڑا وَ ھو چوشیں باوست زلوری انت بلے اگاں آ "باسکوپ" ءِ نبشتہ کار انت گڑا چوشیں باوست نہ پہ آئی ءَ نپ انت ءُ نے کہ وانوک ءَ چیزے دات کن انت ـ

ھمے رنگ ءَ پلم ءِ سر ءَ لیکہ ئی باوست ھم ھر کجا کنگ نہ بیت ـ اگاں نبشتہ کار ءِ وانوک سیاسی جھد کار انت یا انٹلیکچول ٹک انت گڑا ڈلگیں شہ زانتی باوست کنگ لوٹ ایت ـ بزاں پلم ءِ سر ءَ مارکسی باوست ،  فیمینسٹ دیدانک ،  لبرل ازم ،  مذہب ، چاگردی ریس پریس ءُ بہ گر بہ دار ـ گپ ءَ گونڈ گراں ـ نبشتہ کار باید بزانت من پہ کئے ءَ نبشتہ کنگ اوں ـ ایشی ءَ چے آ وتی وانوکاں ھم گیشتر کنت ءُ وانوک ءِ گورا وتی گپاں ھم سر کُت کنت ـ

ڈلگیں تکنیکی باوست نہ کنگ ءِ مول ءُ مراد اے ھم نہ انت دراھیں تکنیک سرگوز کنگ بہ بنت ـ نا ھچ بر نا ـ نبشتہ کار باید سوج کاری ءِ شری ءُ ھرابیاں دیما بیار ایت ءُ لس وانوک ءَ  ایجوکیٹ بہ کنت ـ بلے اے ڈلگیں باوست مہ بیت ـ سوج کاری ءِ ڈلگیں باوست ھمود ءَ کنگ شر انت کہ اود ءَ پلمی زانوگر انت ، لس چاروک ءِ واستہ سرسری ءُ زنڈیں زنڈیں گپ ایر کنگ بہ بنت ـ ھمے رنگ ءَ سینما ٹو گرافی انت ـ نبشتہ کار اگاں گُد ءُ پُچانی (کاسٹیوم) سر ءَ ھم گپ بہ کنت شر انت ـ پہ درور نبشتہ کار بئیت بہ گوش ایت واجہ شاکر شاد ءِ پلم "بلوچ آباد" ءِ کارست سنّاٹا ءَ نہ لوگ ھست ،  نہ مات گھار پدا ھم آئی ءِ کاسٹیوم ءُ ھلک ءِ میر ءِ کاسٹیوم یک انت ، اے ردی انت ـ چوشیں چیزانی سر ءَ وانوک ءَ ایجوکیٹ کنگ شر انت ـ

نبشتہ کار پلم ءِ ازم کاری ءِ سر ءَ الّم دو گپ بہ کنت ـ پرچا کہ ھرچ پلم چاروک ءِ یک دوستیں ازم کارے الّم بیت ـ وھدے نبشتہ کار ازم کار ءِ ازم ءِ شری ءُ ھرابی ءَ دیما کار ایت وانوک آئی ءَ وانگ ءِ نیمگ ءَ دلگوش دنت داں کہ بزانت منی دوستیں ازم کارے باروا اے نبشتہ کار ءِ دیدانک چی انت یا اے پلم ءِ ازم کار ءِ کار ءَ اے نبشتہ کار چون ریس پریس کنگ ءَ انت ـ ھمے رنگ ءَ نوکیں ازم کارے سر ءَ نگد کنگ ھم وانوک ءَ دوست بیت ـ وانوک زانگ لوٹ ایت کہ اے نگد کار ءِ نوکیں ازم کار ءِ باروا چے ھیال انت ـ باجن ءُ بامرد چوش کہ پلم ءِ مرکزی کارست انت پمشکا آیانی کارکرد ءِ سر ءَ گپ کنگ نبشتانک ءَ واناک تر کنت ـ

نبشتہ کار کوشست بہ کنت نگد  ، چمشانک یا دیدانک نبیسگ ءَ پلم ءِ کسہ ءَ پدر مہ کنت ـ تھنا یک سرسری چمشانکے بہ دنت ءُ آئی ءِ تہا نیم گپ بہ کنت ءُ نیم مہ کنت دانکہ وانوک پلم ءِ شوھاز ءَ در بئیت ـ سرجم ایں کسہ ءِ گوشگ وانوک ءِ سر ءَ ظلم انت ـ نوں پہ وانوک ءَ آ پلم ءِ چارگ ءُ نہ چارگ یکے ـ نبشتہ کار باید وتی وانوک ءِ ھیال ءَ گور بہ کنت ـ اے چیز نبشتہ کار ءُ وانوک ءِ سیادی ءَ مھکم کنت ـ کسّہ ءِ پلاٹ ءِ نزوری بلے شون دیگ بہ بنت ـ اے نزوری ھنچوش دیما آرگ بہ بنت کہ کسہ ءِ جند پدر مہ بیت ـ

نبشتہ کار نبیسگ ءَ رند وتی نبشتانک ءَ یک برے پدا ھیرت بہ چار ایت ـ بگندے آئی ءَ روانی ءَ اہم چیزے بیھال کتگ ،  بگندے باز جاہ ءَ ردیں چمشانکے داتگ ،  بوت کنت باز جاہ ءَ املا رد انت ـ بوت کنت لہتیں گپ نبیسگ ءِ نہ بوتگ انت ـ ایشی ءِ امکان ھم ھست دو بر چارگ ءَ جملہ شر تر بوت انت یا نبشتانک ءِ کرافٹ گھتر بوت ـ ھیرت چاری نبشتانک ءَ براھدار تر کنت ـ نبشتہ کار ھچ بر وتی نبشتانک ءَ ھنچوش پہ دیم چاپگ ءَ راہ مہ دنت ـ اے پہ نبشتہ کار ءَ تاوان آؤرت کنت ـ

پہ پلمی نبشتہ کار ءَ زبان سک باز ارزشت ایر کنت ـ زگریں بلوچی کارمرز کنگ نبشتانک ءَ گران کنت ـ وانوک تچ ایت ـ گھتر ایش انت پہ لس وانوک ءَ آسانیں زبان کارمرز کنگ بہ بیت ـ گرانیں لبز آرگ ءَ نبشتہ کار وت وَ بگندے گَل بہ بیت کہ من شھکار کتگ بلے آ دلجم بہ بیت پہ وانوک ءَ آئی ءِ گورا ھچ نیست ـ نبشتہ کار ءِ مول وتی دیدانک ءَ سر کنگ بہ بیت نے کہ زبان زانتی پیش دارگ ـ زبان زانتی پیش دارگ ءِ کوشست نبشتانک ءَ کوش ایت ـ چوشیں نبشتہ کار ھچ بر وتی وانوکاں گیشتر کت نہ کنت ـ زبان آسان بیت ،  وانوک باز بنت ـ ایشی ءَ چے نہ تھنا پلمی لبزانک ردوم زیر ایت بلکیں بلوچی ءِ وانوک ءُ نبیسّوک ھم گیش بنت ـ

بلوچی مئے وتی شھدیں زبان انت ـ
شالا بلوچی دائم سبز بات