خاموش دشتی کے بوتگ؟

 خاموش دشتی کئے بوتگ؟

پیرجان نعیم                      

دنیاءِ تہا برے برے انچیں وھدءُپاس کاینت،کہ مردم وتی نبشتہ کنگ ئِے نامءَ قلمی نام یا انچیں گُم نامیں نامےءَ گوں دیمءَ کارنت باز براں ایشانی سرءَ مردم گپءُ تران کنتءُ برے برے انچیں گمان دار انت کہ اے پلان مردم بوت کنت یا اے پلان نبشتہ کار ئِے درشانداب انت،اے ھما مردم انت کہ ایشائیءَ ساریءَ پلان قلمی نامءَ گوں نبشتہ کتگ۔

بلوچی زبانءُ لبزانکءَ نبشتہی بنداتی دورءَ بگر داں روچءُ مروچی انچیں قلمی نام دیمءَ اتکگ انت کہ ایشانی اسلی ناماں باز مردم نہ زانت ءُ باز براں اے قلمی ناماناں ھما شونکار ءَ ھم نزانتگ انت۔ایشانی مستریں مولءُ مراد باز براں زاتی ضدءُ انا بوتگ انت۔اے نبشتانکءِ مستریں مولءُ مراد اے نہ انت کہ قلمی ناماں گو کس نبشتہ مکنت،بلکہ اے نبشتانک ءِ مستریں مول ایش انت کہ بلوچیءَ پرچہ ھمے قلمی نبشتہ کتگیں ناماں گوں نبشتہ بوتگیں ساچشت ھما نبشتہ کارءُ شاعرے نامءَ (ردءُ بند یا زندءُ ازمءِ سرا پٹءُپولی کاراں)کتابانی تہا ھوار کنگ نہ بنت۔انچو اے نبشتانک ءِ سرنامگ "خاموش دشتی کئے بوتگ" انت بیا اے قلمی نامءَ گو آشناءُ سرپد بوگے جہتءَ کمے گپ کنیں

بلوچیءَ لہتیں انچیں قلمی نام دیمءَ اتکگ پدا رندءَ ایشانی نام داں دیراں مردماں نہ زانتگ انت چوشکہ ماسی گیابانی ،ناکو تیاب دپی، ناکو نود بندگ مسک بلوچ دگہ باز نامداریں قلمی نام دیمترا مردماں زانتگ انت،نود بند صبا دشتیاری ءُ ناکو تیاب دپی اکرم صاحب خانءِ نامءَ گو پجار بوتگ انت۔ھمے پیمءَ خاموش دشتی "کریم دشتی"بوتگ۔

بلوچی شرگداری ءِ تہا کریم ھما نامداریں شرگدار انت کہ مدام بلوچی شرگداری ءِ ربیتءِ تران بنا بیت اولی سرا ھما پولکارءِ قلمءِ زبانءَ کریم دشتیءِ نام ورد بیت۔پرچکہ آئیءِشرگداری بلوچیءِ لبزانکءَ شریں شرگدارے رمءَ ھوار کنگ بیت۔بیا کہ کریم دشتیءَ خاموش دشتی قلمی نامءَ اولی سرا نبشتہ کتگ۔بلے اے گپ گوں پژن گشگ بیت کہ آئیءِ کتاب "دل زریت بولان"ءِ تہا اچ وڑیں تران کنگ نہ بوتگ۔یکے گپءِ گیر آرگ بہ بیت کہ دل زریت بولان دو رنداں  بلوچی اکیڈمیءَ(اولی چھاپ2009ءُ دومی چھاپ2015ءَبلوچی اکیڈمی)چھاپ ءُ شنگ کنگ بوتگ آئیءِ اے قلمی نامءَ گو نبشتہ بوتگیں ساچشت ھوار کنگ نہ بوتگ انت۔ھمے کتابءِ تہا "بلوچ مات"ءِ نامءَ کسمانکے ھوار انت کہ اولی سرا خاموش دشتی ءِ نامءَ چھاپ ءُ شنگ بوتگ

"بچار مہتاک بلوچی تاک مارچ 1957تاکدیم24"

چوناہا آئیءَ وتی ساچشتی سفر وتی ورناہیءَ ما اسکولءِ زمانگ ءَ بندات کتگ بوتگ۔آئیءِ اولی دستونک اومان ءَ مارچ /اپریل 56ءَ چھاپ ءُ شنگ بوتگ۔بلے ھمے دستونک ھم دل زریت بولانءَ مان نہ انت۔ایشیءَ ابید دگہ بازیں دستونک اے کتابءَ ھوار کنگ نہ بوتگ آ لہتیں دستونکانی رنگ اے وڑا انت

"مجن گوں من بٹاک ءَ چار دہی ماہ! تو وتی رنگءِ

 ترا دامن گلءِ دیمءَ،تہار و گندگءَ دیستہ"

(بلوچی جنوری 57،تاکدیم،36)

"دلِ زرءَ ہوژناگ غمانیءَ

 گیش کتہ دوریءَ دگہ دردے"

(بلوچی فروری 57،تاکدیم22)

ایشاں ابید دگہ شش دستونک انچیناں کہ دل زریت بولانءَ ھوار نہ انت۔اے گپاں پد بگندے باند مردمے پاد بئیت کہ کریم ءِ اے دستونک نزور بوگے سببءَ ھوار کنگ نہ بوتگ،اگا نزور انت تاں شر پرچکہ پیش گالءَ اے ھبر گیشوار کنگ نہ بوتگءُ نہ کہ ریسرچ پیرے ءِ تہا گیشوار کنگ نہ بوتگ۔پٹءُ پولءُ ردءُ بندے مستریں نمون کجام انت؟؟؟کہ یک شاعرءُ نبشتہ کارے بابتءَ سرجمیءَ آشنا بوگءَ آئیءِ باروا زانتءُ سرپدی ھیل کنگ انت۔بلوچیءَ چوشیں بازیں نبشتہ کار انت آیانی گومہ اے زوراکی بوتگ۔

دل زریت بولانءَ دگہ ھم انچیں نکان ءُ ساچشت ھوار نہ انت کہ خاموش دشتی نامءَ چھاپ ءُ شنگ بوتگ ،چوشکہ فضل قریشیءِ نبشتانک کہ کریمءَ رجانک کتگ ءُ مہتاک بلوچیءَ چھاپ ءُ شنگ کنائینتگ بچار 

(خواری ءِ گناہ مہتاک بلوچی 1957مارچ،تاکدیم،36)

اے رنگیں دگہ بازیں نبشتانک ءُ رجانک دل زریت بولانءِ تہا ھوار نہ انت۔

نیسم دشتیءَ کریم دشتیءَ را  باز نزیکیءَ دیستگ ءُ آیاں ھواری بازیں تکاں کار ھم کتگ وتی یک نبشتانکے تہا کریم دشتیءِ باروا نبشتہ کنت

"منیءُ آئیءِ سنگتی تربت اسکولءِ دورءَ بوتہ 1950ءَ آ وتی مستریں برات حدامرزی نثار احمد دشتی ءِ گوْرءَ کوشقلاتءِ یک میتگےءَنندوک ات پدءَ آہاں اے جاگہ یلو دات تربتءَ نندوک بوت اَنت۔اے ہما دور ات کہ مہتاک"اومان"وتی درکءُ دوراں اَت رندءَ آزات جمالدینی ءَ مہتاک "بلوچی"چاپ ءُ شنگ کرت۔۔۔انور قحطانی ءُ حدامرزی نثار احمدءِ بلوچی شعرءُ شاعری ءِ حب ءُ واہگءَ ما دوئیناںءَ اے راہ ءِ سرگرگ ءِ سکین دات من آزمانک نویسیءُ آ شاعریءِ نیمگءَ زیات ہدوناک ات مئے گشگ ءِ پدءَ خیر محمد ندویءَ ماہتاک "اومان"ءِ دو سہ تاک"سنگت"ءِ سرحالءَ پہ زہگاں اشتگ ات اسکولءِ زمانگءَ آئیءَ وتی پنام"خاموش دشتی"کتگ ات بلئے زہگانی تاکءِ کار اندگہ زہگانی نادلگوشیءَ دیما نہ شت۔اے کار کریم دشتی من ،اسحاق بیکس،احمد علی بوہیر،صالح محمدءُ محمود احمدءِ ہمکاریءَ چیزے ماہ ءَ پیش کپت پدءَ امروزءِ ڈلچاری ءِ دنزءُمجاں گار بوت"

(لالہ کریم دشتی تاکبند سنج سید ہاشمی اکیڈمی کراچی 1985،تاکدیم 22ءُ21)

اے گپاں ھمے پدر بیت کہ کریم دشتیءَ خاموش دشتی ءِ قلمی نامءَ ھم نبشتہ کتگ۔درسل منی اے نبشتانک ءِ مول اے نہ انت کہ کریمءِ سرا کار نہ بوتگ، بوتگ۔۔۔ بلے آئیءِ ھمے قلمی نامءَ گوں نبشتہ بوتگیں ساچشت آئیءِ کتابءَ ھوار نہ بوتگ۔

کریم دشتیءِ سرا شکور زاہدءَ وتی ایم فِل تھیسسز ھم نبشتہ کتگ کہ پدا "مجتی ارواہءِ طلب" ءِ نامءَ2018ءَ بلوچی اکیڈمیءِ نیمگءَ چھاپءُ شنگ ھم بوتگ بلے اے ریسرچءِ تہا خاموش دشتی ءِ نامءَ گوں اچ وڑیں درورءُ گپءُ تران گندگءَ نہ ایت۔اگا تران بوتگ آ ھم گیشوار کنگ نہ بوتگ۔

بائید وَ ھمیش بہ بیت کہ یک شاعرءُ ادیبے زندءُ ازمءِ سرا کار کنگ بیت داں آئیءِ سرجمیں نبشتہ بوتگیں نکانءُ مواد ھما پٹءُپولکارے دستءِ گشادءَ بہ بنت۔ءُ اگا یک گَلءُ اداراہے ھر کجام ادیبانی سرا کار کنت داں آئیءِ باروا سرجمیں رنگءَ کار کنگءَ وتی پٹءُ پولکاراں سائنسی راہبندانی پیلو کنگ ئِے راہءَ پیش بداریت۔اے گپءَ کس دل آزاری مہ بیت کہ کریم دشتیءِ سرا اے رنگیں گپ بوتگ، بلے راستی ھمیش انت کہ کریمءَ ھوار بازیں دگہ نبشتہ کار استاں کہ آیانی سرا سرجمیں ءُ برجمیں رنگءَ کار نہ بوتگ۔بائید انت ھرکجام مردم ردءُ بند دنت داں وتی گپاں شریءَ ما ریسرچ پیپرے تہا نبشتہ بکنت داں باندءَ یک شرگدارءُ پٹءُپولکارے وتی کاراں گو ارزانی بکنتءُ شریں رنگےءَ وتی کاراں پہ زبانءُ لبزانکءِ دیمروئیءَ پیش بدار انت۔

سرشون

دل زریت بولان اولیءُ دومی چھاپ 2009/2015بلوچی اکیڈمی کوئٹہ 

مجتی ارواہءِ طلب شکور زاہد2018بلوچی اکیڈمی کوئٹہ

مہتاک بلوچی فروری 1957

تاکبند سنج 1985سید ہاشمی اکیڈمی کراچی

(دلگوش:اے  نبشتانک تاکبند پیاپ جوسک 2ءَ چھاپ بوتگ)

30جولائی