گوادر تحریک : مردمانی زِر ءَ من رپورٹنگ کُت منی پُٹے ھم نہ سُر اِت

گوادر تحریک : مردمانی زِر ءَ من رپورٹنگ کُت منی پُٹے ھم نہ سُر اِت

نبشتہ کار : رمیشہ علی جرنلسٹ

رجانک : اسلام اعظم بلوچ

نو دسمبر ءِ نیم روچ ءِ دو ءُ نیم ءَ اناگہ ءَ کار مستر ءِ کُلوہ اتک کہ گوادر ءَ روگی انت تامر گرگی اِنت ؟

من دِہ دِہ ءَ وت ءَ تیار کُت بلے آ وھد ءَ من سرپد نہ یتاں کہ اے بس یک پراجیکٹ ئے نہ بلکیں منی زندگی ءِ گھتریں سپر ءُ رپورٹنگ ءِ تجربا آں چے یکے بیت ۔

آ وھد ءَ من ءَ اے معلوم نہ اَت کہ سپر شپ ءِ چار بج ءَ بندات بیت ۔ مات ءَ گوں اَشکنگ ءَ وتئی دست ءُ دل دور دات اَنت کہ منی جوانیں جنک شپ ءِ تھاری ءَ بلوچستان ءَ سپر کنت ۔پرچہ کہ مات ءَ بلوچستان ءِ ھال چہ ٹی وی ءُ وٹس ایپ ءَ دیستگیں لیکہ آں دوئمی نیمگ ءَ بوتگ گرا آئی ءَ ھماھانی سر ءَ یقین کرتگ۔ گڑا منی پس ءَ مات تسلہ دات ءُ گشت کہ " مئے جنک صحافی یے بلّے کہ روت ، پہ سلامتی دوبارگ کئیت " بلے مات ءِ دیم ءَ چے زانگ بوت کہ انگت منی واستہ جیڑگ ءَ اِنت ۔

سپر ءِ بندات بوھگ ءَ پیسر من بلوچستان ءِ تیاب دپی دمگ ءُ چین پاکستان اقتصادی راھداری ءِ بندر گوادر ءَ 15 نومبر ءَ شروع بوتگیں " حق دو بلوچستان تحریک " ءِ احتجاج ءُ ریلی ءِ دْرستیں معلومات آں پوہ بہ بنت ءُ آھوکیں دو روچ ءِ کوریج گرگ ءِ ھیال داشتگ اَت ۔

حق دو بلوچستان تحریک گوادر ءَ چہ بندات بوتگیں احتجاج 15 نومبر ءَ شروع بوتگ ءُ داں 32 روچ ءَ برجم بوتگ ۔ جیڑھانی گیش ءُ گیواری ءَ چہ پد دھرنا 16 دسمبر ءَ ھلاس کنگ بوتگ ۔ ھما دمگ ءِ مردمانی گشگ ءِ ھساب ءَ اے تحریک ءِ توکہ گوادر ءِ جندئے نشتگیں زالبولانی مزنیں کچے ءَ یک تاریخی ریلی یے در کنگ بوتگ کہ آئی ءِ درور بلوچ ءِ ربیدگ ءِ توکہ ھچ گْور ءَ گندگ ءَ نہ اِت۔

شمارا پوہ کنگ زلوری اِنت کہ اے منی بلوچستان ءِ اولی سپر اَت یا من اے بگش آں کہ منی بلوچستان ءِ یک جاگہ یے ءَ روگ ءُ رپورٹنگ ءِ اولی تجربہ اَت ۔ منی اولی گند ءُ نند ، سپر ءُ تجربہ ءِ ایکسائٹمنٹ اَت ۔ پرچہ کہ  من مدام سندھ ءَ چے رپورٹنگ کناں ۔

چوناہ ءَ ایشی ءَ چے پیسر من وتئی اے دیگہ صحافی آں چہ اِش کتگ اَت کہ بلوچستان ءَ رپورٹنگ کنگ پہ زالبولاں باز گرانیں کارے ۔ نوں ایشی ءِ توکہ نہ روئیں کہ پرچہ بلوچستان ءَ رپورٹنگ پہ زالبولاں ارزان نہ اِنت ، بس ھمے بہ پھم اِت کہ میڈیا ءُ شوشل میڈیا ءَ اے جیڑہ ءِ سرا مئے ذہن سازی ءِ بلائیں کردے پیلو کتگ ۔

پمشکہ یک تیاب دپی دمگ کراچی ءَ چہ دوئمی تیاب دپی دمگ گوادر ءِ روگ ءَ سپر بنداتی ءَ من وتئی ایکسائٹمنٹ یک کِر کرت ءُ یک رسک اسسمنٹ کرت ۔ پمیشکہ کہ رپورٹنگ ءِ وھد ءَ ھچ وڑیں نہ وشیں کارے بوھگ ءَ پیسر من وتا ساری ءَ چے تیار بہ کناں ءُ شریں وڑے ءَ جیڑاھانی دیم داشت کرت بہ کناں ۔۔

کساس شپ ءِ چار ءَ گاڑی منی گِس ءَ ڈن اُوشتاتگ اَت آئی ءِ تھا منی ھمراہ ءُ مستریں رپورٹر نعمت خان ھم گون اَت گوں۔ نعمت خان عرب نیوز ءَ سندہ ءُ بلوچستان ءِ کارندہ یے ۔ آئی ءَ باز براں بلوچستان ءِ سپر کرتگ ءُ ھمے دگاں کہ گاڑی روگ ءَ اَت اے دْرستیں راہ شریں وڑے ءَ زانت اَنت ۔ من ءُ منی پت ءُ مات گل بوت اَنت کہ من ءَ یک مزنیں تجربہ کارے منی ھمرائی ءَ گون اِنت ۔

گوادر ءِ شھر کراچی ءَ چے 634 کلومیٹر دور اِنت ۔ اے سپر مکران کوسٹل ھائی وے ءِ ھساب ءَ کساس شش داں ھپت گھنٹہ کنگ بیت ۔

مئے گاڑی ھمے کہ کراچی ءِ ھند ءِ نزدیک ءَ رست ، من وتئی چمپل کش اِتننت ءُ وتئی کوٹ پتات سر ءِ چیر ءَ اِیر کت ۔ منی گمان اَت کہ روچ ءِ دراھگ ءَ چے واب ءَ سرجم کناں ھرام بات کہ ادارکے چم بند بہ بنت ۔ آں یک دمانکے واب اتک ھمے کہ چم لھم لھم ءَ پچ بوت اَنت گڑا آ وھد ءَ گاڑی ءِ داریگ ءَ چے ڈن چار اِت تہ چم اجکہ بوت اَنت۔

چونیں زیبائیں آزمانے اَت! گشئے یکے شپ ءِتھاری ءَ زِر ءِ لمب ءَ اُوشتوک بہ بیت ءُ زِر ءَ چے مروارد درپشگ ءَ بہ بنت ءُ ماہ ءَ سلام کنگ ءَ بہ بنت ۔ اِنچو بازیں اِستار کراچی ءَ کجا گندگ ءَ کئیت ؟ کراچی مئے ملک ءِ معاشی حب  اِنت بلے بژن کہ اے گند ءُ گبار ، دْوت ءُ ھاک ءِ ھم حب اِنت ۔ ما وَ کراچی ءِ دستی جور کتگیں روشنائی ءَ  اَنچوش اَنت کہ کدی نہ سوچنت کہ اے بزیں جمبرانی پشدر ءَ اے وڑیں دلکشیں آزمانے چیر اِنت ۔

بس دیگہ چے بوت ، من واب ءُ بست کنگ ءِ میان ءَ گوشی جت اَنت آزمان ءِ چارگ ءَ لگ اِتاں ءُ کمو وھد ءَ پد روچ ءَ درائی کت ءُ بلوچستان ءِ شاھگانیں گلزمین ءَ مار ءَ وش آتک کت۔

مئے گاڑی مکران کوسٹل آئی وے ءَ روگ ءَ اَت آئی ءِ دوئیں نیمگ ھشکیں ندارگ آں ۔ بلوچستان ءِ برزیں کوھانی دگہ یک کشش ءُ اسرال اَنت ۔ اے کوہ اَبرم ءَ اَنچیں رنگے داتگ اَنت کہ اَنچو گمان بیت کہ ہزار سال ءَ پیسری بادشاھی ماڑی ءُ کلات اَنت کہ اے کوھانی تہا چیر اَنت ۔

گڈسرا ما پنچ گھنٹہ ءَ پد وتئی گاڑی داشت ءُ بلوچستان ءِ دمگ کنڈ ملیر ءَ یک ندارگے ءَ روچ ءِ دراھگ چار اِت ۔ روچ ءِ رژنائی کنڈملیر ءِ درپشناکیں زر ءَ لگّت بحیرہ عرب ءِ چولاں بوسگ گرگ ءَ اَت ۔ من وتئی گوانکو کش اِت ءُ اَکس گپت۔ کنڈ ملیر ءِ تیاب باز ساپ ءُ سلّہ اِنت ۔ اد ءَ دریا ءِ رنگ یک دم سبز اِنت ءُ ھمے اے جاگہ یے ھاسیت اِنت ۔ البت ورگ ءُ ساپیں امّام ءِ آسراتی انچو نیست ۔

ما شرّیں وڑے ءَ اَرزبند کُت ءُ وتئی سپر یک برے پدا بندات کت ۔ آوکیں سئے گھنٹہ ءَ ما بلوچستان ءِ شھر گوادر ءَ سر بوتیں ۔ دیم ءَ یک بلائیں روچے اَت ، آئی تیاری ءِ واستہ من ءَ یک گھنٹہ یے دیگ بوت ۔ 10 دسمبر ءَ آدینگ اَت ءُ نماز وانگ ءَ پد مردینانی بلائیں ریلی دراھگی اَت ۔ ھمے وھد ءَ گوادر جاہ منند ایں زالبولاناں  نوک جوڑ بوتگیں میدان ( اسٹیڈیم) ءَ کمو دور برجم بوتگیں جرگہ لھتیں گھنٹہ ءَ داں دھرنا ءِ جاگہ پھازگی اَت ۔

رپورٹنگ ءُ شوٹنگ ءِ درستیں سامانانی ھمرائی ءَ من ہوٹل ءَ چے در اَتکاں ءُ گاڑی ءَ چے سیدھا دھرنا ءَ سر بوتاں ، ھودا من حق دو بلوچستان تحریک ءِ کارمستر ءُ جماعت اسلامی بلوچستان ءِ صوبائی سیکٹری جنرل مولانا ہدایت الرحمن ءِ گلگدار گپت ۔ اے وھد ءَ داں دیوان ءَ بس مردین ھمودا اِتاں ءُ ریلی ءِ بندر ءَ روگ ءِ تیاری ءَ کنگ ءَ اِتاں ۔

گلگدار ءَ پد مردماں ھما جاگہ ءَ روگ بندات کت گڑا ما ھم گاڑی وتی گاڑی کش اِت ءُ ھما جاگہ ءَ رستاں تاکہ ریلی برجم بہ بیت ءُ رپورٹنگ کرت بہ کنیں ۔

اے وھد ءَ داں غلطی ءَ بی یکے ءَ ھم من ءَ دست نہ جتگ اَت ناکہ من ءَ منی جاگہ ءَ چے پشت ءَ کنزینت اِش۔

کساس یک گھنٹہ یے ءَ گوادر ءِ اے دیگہ دمگانی مردم ریلی ءِ جاگہ ءَ سر بوت اَنت ءُ وش وش روگ ءَ لگّ اِتاں ۔ مئے گاڑی یک کنجے ءَ اُوشتوک اَت ۔ من ھم یککرا اوشتات ءُ وتئی دیم ءَ چے راھوکیں مردمانی گلگدار جوڑ کنگ ءَ اِتاں ءُ تامر گرگ ءَ اِتاں ۔ کساس 15 داں 20 منٹ گوازگ ءَ پد ھم مردمانی کساس کم نہ بوت ، آ مزنیں ءُ کسانیں گروپ ءَ بس روگ ءَ اِتاں ۔ داں چماں کار کت مردم اِتان ۔ البت ھیرانی ءِ گپ اَیش اَت کہ انگت من ءَ غلطی ءَ چے نہ یکے ءَ ڈیک وارت ءُ نیکہ منی جاگہ ءَ چے من ءَ پشت ءَ کنزگ لوٹ اِت چوناہ گیشتر اے وڑیں ریلی آں اے وڑ بیت اِنت ۔

من اے وھد ءَ فیصلہ کرت ھمے کہ وار بہ مِل ایت اِدا چے گاڑی ءَ کش آں مرین ڈرائیو ءَ سر باں ءُ ھودا گھتر ءُ شاھگانیں ندارگ ءَ گوں پیس بک ءَ لائیو کناں۔

اے ھبر ءِ دیم ءَ آرگ زلوری اِنت کہ اے روانک ءَ من یکیں زالبول اِتاں ۔ من ءَ سیائیں گُد گوْرا اَت ءُ منی سرا گشانے اَت ۔ منی کوپگ ءَ بستہ ءُ دست ءَ گمبل ، کمیرا ءُ میک اِت اَنت ۔

من گاڑی ءَ چے کسانیں راہ ءَ شتاں ریلی ءَ چے پیسر میرین ڈرائیو ءَ سر بوتاں ۔ ھودا تیاب ءِ کش ءِ دیوال ءِ ردا لھتیں بینچ جتگ اَت ۔ من یک بینچ ئے ءِ سرا  شت ءُ مِک بوت اُوں تاکہ دیم ءَ آوکیں ریلی شرتریں تامر جوڑ کت بہ کناں ۔ ریلی آستہ آستہ منی نیمگ ءَ آیگ ءَ اَت ۔ من ھمے کہ مردمانی مچّی ءَ را وتئی نیمگ ءَ پیداکی ءَ دیست من ھیران بوت آں ۔ پورئیں زند ءَ آ ندارگ منی جوزگ ءَ است انت ۔

اچانک مینار پاکستان ءِ واقعہ منی زھن ءَ اتک ءُ 2019 ءَ جمعیت علما اسلا ءِ آزاتی روانک ءَ رپورٹنگ ءِ وھد ءَ گوں من بوتگیں بدتمیزی ءِ ھیال ءَ منا ترسینت ۔ منا ترس اِت کہ اِنچو مردم گوں من ھراب کاری بہ کنت نزاناں چے بیت بلے من ءَ مالوم نہ اَت کہ درستیں مرد ءُ چاگرد یک وڑ نہ بنت ۔

من یک بینچے ءِ سرا اُوشتاتگ اِتاں ءُ منی آتراپ ءَ ھشکیں مردین گوازگ ءَ اِتاں ۔ من وتئی کار بندات کرت ءُ نہ کسے ءَ من ءَ ھبرے چیزے گشت ءُ نیکہ گوں من بدتمیزی کرت ۔

بژن ءِ گپ اِیش اِنت کہ مئے چاگرد ءَ اخلاقیات ءِ کد اَنچو کپتگ کہ انسانے اگاں انسان ءِ ڈولا گند ءُ نند بہ کنت مارا ھیرانی بیت ۔

من مردمانی زِر ءَ رپورٹنگ کرت ءُ منی پُٹے ھم نہ سر اِت ۔ من آ جاگہ ءَ چے اِیر اتکاں کمو دیم اتکان ھمودا ریلی کمو دیرا جکّتگ اَت پرچہ کہ مولانا ہدایت الرحمن ٹرک ءِ برز ءَ اُوشتات ریلی  ءَ گشتانک دیگ ءَ اَت ۔ بازیں مردمے گپّانی گوشدارگ ءِ ھاترا بُن ءَ نندوک اَت ۔ من ریلی ءِ کش ءَ اُوشتات ءُ وتئی فیس بک لائیو ءُ کمنٹری کنگ ءَ اِتاں ۔

لھتیں کارمستر آں منی آواز اِش کت ءُ من ءَ ٹرک ءِ کرّا روگ ءِ گشت اِش ۔

اول سرا من ءَ دیگہ وڑ بوت آں پرچہ کہ منی کر ءُ گُور درست مردین اِت اَنت ءُ داں ٹرک ءَ روگ ءِ ھچ جاگہ نیست اَت ۔

لھتیں مردم اُوشتاتگ اَت لھتیں زمین ءِ سرا نشتگ اَت ۔ من کہ دیم ءَ روگ ءِ جھد کت گشئے کہ اَنچیں مزنیں ءُ ھاسیں مردمے ءَ پروٹوکول دیگ بیت ، مردیں وتئی جاگہ ءَ چے پاد اَتک ءُ یکّر بوت اَنت ءُ منی واستہ راہ پچ کنگ بوت ۔

من ٹرک ءِ کرّا رست آں ، رپورٹنگ کرت ءُ دوبارگ روگ ءَ لگّ اِت آں یک برے پدا من ءَ راہ دیگ ءِ واستہ مردم یکجاہ بوت اَنت کِشک اِش جوڑ کُت۔ منی دل اَنچو گَل بوت کہ گپ نہ بیت۔

کجا منی مات اے گمان ءِ توکہ اَت کہ من بلوچستان یک سکیں زوراکیں ءُ سیاسی ھساب ءَ ھترناکیں جاگہ یے ءَ رپورٹنگ ءَ روگ ءَ اوں ءُ کجا من ءَ اے وڑیں اِزت رسیت کہ من داں زندگاں بے ھال نہ باں ۔ چوناہ ءَ کجام ھم جاگہ ئے ءِ ءُ ھودے مردمانی بارہ ءَ ھچ وڑیں لیکہ دیم ءَ آرگی نہ اِنت داں تو وت آ جاگہ ءِ مردمانی گوم ءَ گند ءُ نند مہ کن ءِ ءُ وھد مہ گوازین ئے ۔۔

اسلام اعظم بلوچ