سلال ساوڑ
همے روچ ءُ ماہ یات نہ بَنت، سال کِساس ءَ 2011 ءِ پُشت ءُ دیم ءِ گپّے کہ مَں بے سَمائی ءِ دَمکاں ویل ءُ وتی کودکی ءِ درک ءُ دؤران اِتاں ناں کہ کتابے ونت کُت ءُ دُنیا یے زانتگ اَت ناں لبزانک ، رِدانک، لچّہ ءُ دستونک ءِ چُشیں گالبنداں آژناگی یے هَست اَت ،
همے کودکی ءِ باریگ ءِ یاتانی جَلشکاں کازی مُدام گِندگ بیت، اِے رنگیں روچ سک باز اِتنت آ هُدامُرزی ایں ناکو 'طاهر پیشُکانی' ءِ گْور ءَ ماں لوگ ءَ اتک ءُ شُتگ اَت، اے میان ءَ باز رَند ءَ دیستگ اَت - اِے وتی لوگ اِت ئےِ ،
ملاران اِنت درویش ایں داب ءُ مسکرا ایں اَدا یاں بَرانڈه ءِ ڈیکّی ءِ سرا یَلہ اِنت ، لوگ ءِ تہا گوں طاهر ءَ نِشتگ ءُ وش گپّی ءَ اِنت
کدی نیمروچ ءِ ٹاکے ءَ رَسیت ءُ کئیت لوگ ءَ توار جَنت - '' بیا طاهر اَتکگ آں رؤگ آں بیٹک ءَ --- " چَبَٹّ ئےِ پاداں اَنت سیاهیں بلوچی چادر ئےِ کوپگانی سَر ءَ لونجان اِنت رؤگ ءَ اِنت -
آ روچ پَما سک وشّ اَت، ائیدے ءَ کمّ نہ اَت چو بُگش دوستیں مردُمے ، پِتے یا لوگ ءِ کَسے چہ دَر ءَ واتر بئیت انچیں گَلے چِتگ اَت وهدے هال ءَ گِپت مرچی کازی آهگی اِنت،
همے ساهت اِتنت، بیگاه یے ءُ بیٹک ءَ کدّهانی چراگ روک اِتنت، گانا ءُ ساز ءُ زیمل اَت مَں ڈنّ ءَ چہ دَریگ ءَ کازی ءِ تماشا ءَ سَئیل کنگ ءَ آں - ناگت ءَ چمّ ئےِ کَپ اَنت، گوں دست ءِ اِشاره ءَ آواز دَنت. '' پُلّو! بیا ناں ---''
توک ءَ نِندوک باں اَنچو ڈُهل ءُ گانا کہ دارَنت طاهر دیم ءَ تَرّین ایت گِپت من ءَ ءُ درّائین ایت : '' بیا تو اِد ءَ ، کازی! اِے اوں گانا جاں گوژداری ____ کازی ءَ زانئے ؟ کازی ءِ شئر ءَ بجن. --''
دو ارس چہ وتی کریاب ایں چمّاں وام کناں
زهیر ءِ لُنجیں شَپاں شادہانی بام کناں
کازی ءِ کَش ءَ نِشتگ آں، چو یات اِنت اِے گانا ءِ تہا لبزانی گُشگ ءِ رَدی کنگ ءَ آں، ماں نیام ءَ کازی شَرّ کَنگ ءُ چِنَگ ءُ دپ ءَ دئیگ ءَ اِنت اِش، گانا کُٹّ ایت دست ءِ دل ءَ شہاریت منی نیم ءَ ءُ اَنچو دست ءَ آئی ءِ دست ءِ تہا اِیر کناں هما دمان ءَ من ءَ ژَپّ ایت، گِپت ءُ وتی امبازاں کنت ءُ مہر دئیگ ءَ لَگّ ایت _
پہ مَن ءَ چُشیں ندارگ ءُ ماهول نوک اَت کازی ءِ کَش ءَ ءُ اینچو مردُم ءِ میان ءَ نِشتگ آں ، بَرّ ءُ بانگ آں. کازی ساهت ءُ دمان وتی دیم ءَ گوں مَں کنت گپ ءَ بیت ءُ سُٹُک جَنگ ءَ اِنت بلے منی دلگوش ءُ چمّ گوں بَرے ڈُهل ، باجا ، نِشتگیں مردُم ءُ کدی طاهر ءَ بَنت - تاں آ توار پِر جَنت
"طاهر! اِے گونڈو اباشکو اِنت ---''
وهد گْوزان بوت رَند ءَ کازی ءِ اوں رؤ ءُ آ بند بیت - اُمر ءِ پاس ءُ دمان کِنزان اِتنت ءُ روچے اتک کہ طاهر ءَ اِمبروز ءِ سَپر جَت ءُ گوں رَوگ ءَ پیشی دابانی دلنوا ءُ گِہیں نیاد، زَرینتگیں ساز ءُ زیمرانی اوں پَتّر ئےِ گوں وتا پیتک ءُ رَپت، هما بیٹک کہ زمانگے ءَ پُر مزگ ایں مجلس جاه یے اَت، مُدام ءَ رؤ ءُ آ ءُ رَشّ ءُ کش اَت ، دائمی کَئیپ ءُ کُمارانی سَنج ءَ جَتگ اَت ، ٹَہک دیوکائی مَزاک ءُ توازا ءِ دیوان جَم اِتگ اِت اَنت ، تران ءُ رنگ ءَ رنگیں کسّہ ءِ بُنجاه ءُ بُنجلے اَت کہ باریں کئی بَدیں نگاه ئےِ کَپت هورک ءُ ابیتک تَرّ اِت ، اِنسَرت ءُ ویرندانے جوڑ بوت -
زَراں ، زنزراں تلوس آں پہ هزاری
گہـ ءُ منگہ ایں مجلساں اللّہ اللّہ
کازی میان ءَ گِندگ نہ بوت داں زند ءِ دراجیں پَندے ءِ گْوازینگ ءَ رَند کہ کمّے اِے سَما اوں رُست ءُ ورنا بیت دوبر گوں آئی ءَ 2020 ءِ هما وهد ءَ کہ نوک شال ءَ وانگ ءَ اتک آں کازی اوں همد ءَ اَت مگربے ءَ '' پرنس روڈ '' ءَ گوں سنگتاں گِندگ ءَ ئےِ شُتیں -
پیشی ایں هساب ءَ لاگرتر بیتگ اَت، رنج اِتگ اَت بلے کوچرائی ءُ وژدلیں تران ، ملنگ ءُ آجزی ئےِ هما وڑ ءَ اَت - 'عارف' ءُ 'طاهر' ءِ مَرگ ءَ بژن ئےِ درشانت ءُ گوں طاهر ءَ گوازینتگیں کوهنیں ساهتانی گپ ءُ کسّہ ئےِ هم جَت اَنت -
پاداهگ ءُ وشّی کنگ ءِ ساهت ءَ من کہ دست دات، دست ئےِ گِپت ءُ گْوشت ئےِ : اووو__ چو سرد اَنت تئی دست --- "
'' اهو، سرد اِنت چونہا --''
"اهو! کادِرداد ءِ کاتِل----'' هاهاهاها هَردُکاں ٹَہک دات _
چو کازی ءِ ازم ءَ آئی ءِ 'شَکسیت' ءُ کِرد ءِ دُروشُم ءُ سپت هم بے کِساس اَنت - آ چو 'کافکا' ءِ رنگیں کارستے ءَ اَت کہ نبشتہ کنت " اِے جہان نکاب جَتگیں مردُمانی مجلسے ءُ من گوں وتی پَچیں دیم ءَ اَتکگ آں__" چو سارتر ءِ دُروشُم ءَ هم گِندگ بیت، گُشیت " بِہـ من دِگرانی پسُند وتی زندگی ءِ راه ءُ رَهبند جوڑ نہ کُتگ اَنت - "
یا اِے شئر چنکدر گوں آئی ءِ تَب ءُ زند ءَ هم تئیل اَت
'' من ءَ هچ مال ءُ میراس ءِ تلب نیست
من ءَ را گنج داتگ بادشاه ءَ
یا آ ماں اِے رنگ ءَ هم گِندگ بیت
من دل ءَ مهر ءِ سَبک داتگیں پُلّے کِشتگ
گوں من کسّی بدی ءِ گپ نہ بیت توبہ کن
من ءَ درگْوز کن کازی کہ نگدی بود ءُ چُشیں زانشتے نیست تئی ساچشتی تَک ءُ پہناتاں گِیشّینت کُت ءُ شابیت ایں ازم ءِ کد ءُ بستار دَرا کُتیں، من ئےِ نودربرے ءِ کار اوں نہ اِنت -
منی گْور ءَ گپّے بہ بیت تہنا تئی ساچشتانی درگت ءَ همے دوئیں کم بود ءُ ناکامل ایں هبر بَنت کہ
هما زمانگ ءُ دؤر ءَ کہ ماں جهان ءَ 'دیمروہی دوستی' ءِ جُنز بنا بیت ءُ مارکسی پَلسپہ ءِ پلّہ مرزی ءُ دوستی ءَ ادب ساچگ بئیگ ءَ بیت ' ادب برائے زندگی ' ءِ اوگام سَر کشّیت، داں اِے جُنز بلوچی لبزانک ءَ هم وتی پانچُلاں کنت کہ چہ نوکیں لبزانک ءِ بندات ءَ ماں همے پگر ءِ پَد ءَ نبشتہ ءُ ساچشتکاری ءِ مئیلے جُنزگ ءَ اِنت -
ءُ چَما وهد ءَ نگدکار 'مارکسی نگد' ءِ دبستان ءِ سر ءَ ساچشت ءَ سَئیل کنت ءُ تپّاس ایت کہ باریں اود ءَ چے رنگ ءَ زُلم ءُ زوراکی ءِ هلاپ ءَ توار چِست کنگ، جؤزگ ، ہمّت ءُ اُمیت، جاگیرداری ءُ سرداری رَهبند ایرجَنگ، وتن دوستی، مزاهمتی رنگ پیژدارگ ءُ پوریاگر ءُ دہکان کارے ءِ سکّی ءُ سوری بیان کنگ بیتگ اَنت -
اِے نگدی نگاه ءِ جہت ءَ کازی چارگ بہ بیت تہ اِے دُرائیں سرهالانی رِد ءَ آئی ءِ گْور ءَ شیرکن ءُ براهداریں گالانی وتی دُنیا یے آباد اِنت
اَنچو اِد ءَ آ یک دہکان ءُ جاگیرداریں سردارے ءِ سیادی ءِ جاور ءَ چو درنگاز ایت :
چنچو هزابی کار کنت چنچو وتا کریاب کنت
ارمان کہ دہکانے ءِ بَرورد سردار ءَ رَسیت
یا ایش بُگش آ وهدی وجودی پلسپہ ءِ کہ سان لبزانک ءِ سرا کپ اَنت لبزانک ءِ دُنیا ءَ اِشی ءِ مئیلے چِست بیت ءُ همے لیکہ ءِ رِد ءَ ناول ، آزمانک ، کسمانک ءُ شئر ساچگ بیت
تہ کازی ءِ گور ءَ اِے پلسپہ ءِ دُروشُم ءَ بہ گند
'' وتی دل ئیگ ءَ بہ کن تو زمانگ ءَ یَلدئے "
یا ایش :
زمانگ ءَ کنئے اِیرجیگ یا وتا چہ گْوز ئے
کُمارجاه ءِ دو دَروازگاں کُجا چہ گْوز ئے
ماں آئی ءِ سپاداریں شئرانی اوتاگ ءَ کماتگیں شْدر ءُ مُرواردیں چہر ءُ شبینانی سَہر ءَ کئے اِنت وتا بوتک کنت -
بیا پہ درور شئرے ءَ 'شپ ءُ چراگ' ءِ چَہر ءَ سئیل کنیں :
شپ ءِ گُباریں انیچگ ستر تہاردیم اِنت
من ءَ چراگ ءِ وڑ ءَ بر چراگ تہنا اِنت
وتی روانی ءُ پُر ربت ایں شئرانی اندر ءَ چونیں یکتا ءُ زیبداریں ترکیب گرنچ ئےِ داتگ ءُ آؤرتگ اَنت
انچو آئی ءِ شئرے ءَ 'کندهاری انارک' ءُ 'گترانگیں لب' ءِ آؤرتگیں اِے جوڑشت گال ءُ ترکیبانی دلکشی ءَ بچار
مارا تئی کندهاری انارکاں رنجینتگ
مارا تئی گترانگیں لَباں بیمار کُتگ
انچو آئی ءَ وتی گال ءُ لچّہاں 'تلمیحات' بے شُمار آؤرتگ ءُ ڈؤلداری ءَ گوں رِد کُرتگ اَنت
آئی ءِ اِے شئرے ءَ کارمرز کُتگیں 'هاتم تاهی ' ءِ 'تلمیح' ءَ چمّے جَنیں ءُ هیال ءِ زیبائی ءَ چاریں ---
دَز پچی شر اِنت بلے هر مُرگ کازی بال ء وت
تو کہ 'هاتم تاهی' ءِ سوج ءَ گِرئے نان ءَ کپ ئے
بلے کازی! تئی ازم ءِ کدّ ءُ بالاد اَچ مئے گْونڈیں دیدن ءُ چہ اِے هبراں انگت باز بُرز اِنت ، اود ءَ رَسگ مئے وس ءَ چہ بالا اِنت -
اِے لهتیں نابود ءِ زندمان ءِ کچکول ءَ پَشت کپتگیں تهتال ءُ چندے دانک اِتنت پہ تو نبشت اَنت -
اَچ تو اجازت لوٹاں! تئی اباشکو -
شال بلوچستان یونیورسٹی 24ستمبر ، 2023
No comments:
Post a Comment