ھاموشیں ”قلم توار“ نادر شاہ عادل

نبشتانک: جاوید بلوچ

” گہری ہے شب کی آنچ کہ زنجیرِ در کٹے

تاریکیاں بڑھے تو سحر کا سفر کٹے

یوں بھی تو ہو کہ سر کے سبب ہو شکستِ سنگ

یہ بھی تو ہو کبھی کہ شجر سے تبر کٹے “

کتاب ”بلوچستان کا مقدمہ“ ءِ بنداتی تاک ءَ عطاء شاد ءِ نبشتگیں شعرے۔ پدا بلوچستان ءِ مقدمہ اِنت۔ ھپتاد ءِ دھک ءِ زوراکی، بلوچ ءُ بلوچستان ءِ جاور اَنت ءُ بلوچی زبان ءُ لبزانک ءَ ھوار بلوچ جیڑیانی آدینکے۔ نبشتگیں قلم ءَ نہ ایوک پاکستان ءِ کرّ، کور ءُ گونگیں مردمانی واستہ بلوچستان ءِ جیڑہ، آیانی دیم ءَ ایر کُتگ بلکیں بلوچ ءَ ھم گُشگ ءِ جُھد کُتگ کہ تؤ جھان ءِ مُچی ءَ کجا اوشتاتگ ئے۔ ھمے وڑ لیاری ءِ دمک ءُ در، سرکاری لالایانی ٹولی، نشہ ءِ باپاریانی تہ ءَ سرمتاب ایں گپ نہ زور ءُ راست گُشی ءِ توار اِنت کہ کتاب ”لیاری کی کہانی“ ءَ نبشتہ کنت۔

انچش کہ پہ وتن دیوانگیں سرمچارے کہ چہ وتی ھلک ءَ لڈیت، وتی پیریں مات ءِ پیشانی ءَ گُڈی بوسہ ءَ دنت ءُ رزا گپت، اے بوسہ یک کلوہ یے بیت کہ ناں من چہ شمے واستیگ ءَ نزور باں ءُ ناں شما پہ منی۔ ھمے وڑ ءَ قلم ءَ چِست کنوکیں اھوالکارے ھم۔ چیاکہ اے قلم ءَ چِست کنوک وَ یکے بیت بلے اشیی ءِ بگیری ءَ اوشتوکانی آماچ تئی کھول، تئی سرکل، تئی ھر ھما رگ ءُ ریشگ بیت کہ آ چہ ترا داں وت ءَ لاتعلق مہ کنت۔ ھمے قلم ءِ یک بلوچیں سِپاھی یے واجہ نادر شاہ عادل اَت۔ 

جُلگھیں کراچی ءَ کزا یک اھوالکارے بہ بیت کہ واجہ نادر شاہ عادل ءِ نودربر مہ بیت۔ کراچی پاکستان ءِ باپاری، علم ءُ زانگی ءُ ھمے وڑ ءَ اھوالکاری ءِ بُنجل اِنت۔ اے شھر ءَ بلوچ ءِ ناپگ کَل اِنت بلے دَر ءَ چہ اتکگیں ھم بلوچ ءِ وامدار اَنت۔ اھوالکاری ءِ پِڑ ءَ اے شھر ءِ استادانی تہ ءَ یکے واجہ نادرشاہ عادل بوتگ۔ واجہ نادرشاہ 23 اپریل 1950 ءَ لیاری ءَ پیداگ بوتگ۔ گوں قلم ءَ مھر آئی ءَ وتی مات ءِ کُٹ ءَ گون کپتگ۔ آ بلوچی ءِ زالبولیں شاعر بانُک بانل دشتیاری ءِ بچ بوتگ۔ واجہ ءَ وتی زند ءِ چھل ءُ پنچ سال ءَ گیش اھوالکاری ءَ داتگ۔ واجہ ءَ کراچی ءِ بازیں روتاکاں کار کُتگ ءُ کالم نبشتہ کُتگ۔ گُش انت واجہ، یک مزنیں روتاکے ءَ گوں شریں پگارے ءَ کار ءَ بیت بلے آئی ءِ یک نبشتانکے روتاک سنسر کنت، نبشتانک شنگ وَ بیت بلے گُنگ، کر ءُ کور۔ واجہ وتی اھوالکاری زمہ واری ءِ گرانیں بار ءَ وتی کوپگ ءَ زوریت، راستی ءِ بیرک ءَ کپگ ءَ نئیلیت، چہ ادارگ ءَ دَرکیت۔ 

لیاری ءِ جاورانی سر نبشتہ کنگ ءِ سبب ءَ سیاہ کانچیں دبوکھی آئی ءِ لوگ ءَ دَور کن اَنت ءُ لوگ ءِ مردماں لَٹ ءُ کُٹ کن اَنت۔ مدام برے واجہ ءِ کارگس ءَ چاری یے کیت ءُ برے لوگ ءَ۔ گُش انت راست گُشی ءِ سپر دراتکگیں اے سرمتابیں مرد ءِ بے کماری ءَ گند آں گڑا واجہ ءِ کھول ءَ ءُ نزیکی مردماں دلسیاہ کنگ بنا کن اَنت۔ واجہ ءِ دوزاہ ءِ واجہ ءَ گُشیت ترا خلیج ءَ روتاک خلیج ٹائمز ءَ شرّیں آفرے رَستگ تو برو، بلے بانُل دشتاری ءِ بچ اے آفر ءَ مکن کنت۔ 

سندھ سرکار ءِ نیم ءَ سرکار ءِ توسیپ ءِ نبشتہ کنگ ءَ اھوالکاراں جاگہ، مالی کمک ءُ اھوالکاری فنڈز دیگ بنت بلے واجہ داں گُڈی وھداں ایوک گوں وتی پگار ءَ گوں بندوک بیت۔ نادرشاہ عادل ءَ اولی بلوچی تامُر ”ھمل ءُ ماہ گنج“  ءِ تہ ءَ اوں کار کنگ ءُ بازیں اسٹیج ڈرامہ ھم نبشتہ کُتگ۔ واجہ لیاری ءِ وانگی کارانی پِڑ ءَ لیاری ءِ بے اسکولیں چُکانی وانگ ءِ واستہ دَمکی اسکول جوڑ کنت۔ 

لیاری ءُ بلوچستان ءِ درداں مدام وتی سینگ ءَ داریت ءُ اشاں نبشتہ کنت۔ گُڈی ءَ چہ ھمروچیں بیھار ءُ کھول ءِ ھاتر ءَ لیاری ءَ یلہ دنت۔ نادراھی ءِ جاوراں وتی ایوک، بے تواری ءُ ھاموشی ءَ گوازینیت۔ آئی ءِ شاگرد، شھر ءِ نامی ایں سیاستدان ءُ زردار آئی ءِ چارگ ءَ کاینت، وتی درداں ایر بارت نہ گِلہ کنت ناں دپ ءَ دراج کنت۔ وتی نادراھی ءِ گُڈی دھر ءَ ھردیں تھت ءِ باھوٹ بیت گڑا سندھ سرکار ءِ گُشگ ءِ پد ءَ آئی ءِ زندگیں لاش داں ساہ ءِ سِدگ ءَ شھر ءِ مزنیں نادراجاہ یے ءَ داخل کنگ بیت۔

بلوچستان ءِ مقدمہ ءِ وکیل ءُ لیاری ءِ کسہ یانی کسہ گُش، بلوچ سرمتابیں اھوالکار، ھاموشیں ”قلم توار“ واجہ نادر شاہ عادل 27 جنوری 2024 ءَ چرے دنیا ءَ لڈیت۔