ڈولی بیگ ءِ ￵گدار پاکیں مھر (سئیمی ءُ ￶گُڈّی بھر)

نبشتہ کار: ھونک گیبیؔ 

ڈولی بیگ ءِ ￵گِدار ءِ ￵گیشتریں سِین پلمی اَنت، ھُدا ھئیر ءِ ￵مَرگ بہ بیت یا شدری ءِ ￵وتی مرد ءِ ￵بیرانی گرگ، ماھل ءِ ￵مَرگ بہ بیت یا شیرین ءِ ￵دریا ءَ ￴کپگ، نگینہ ءُ ￶ازگر ءِ ￵ملاکات بہ بیت یا شیرین ءِ ￵اولی سُور، سومرو ءُ ￶شیرین ءِ ￵نَل ءِ ￵چِنگ بہ بیت یا نگینہ ءُ ￶ازگر ءِ ￵چاکر ءَ ￴بَرگ ءُ ￶بند کنگ۔ اِے دراھیں سِین نزوریں پِلمانی سِین اَنت۔ 

ڈولی ءَ ￴ناں وتی گِدار ءَ ￴شَریں کِردارے سازتگ ناں کہ شَرّیں چاگردے ودی کرتگ۔ بالگتر ءَ ￴شوانگانی زند بہ بیت یا گْوادر ءَ ￴جانشو ءُ ￶ناھُدایانی زند، اِے دراہ راہ گوزی ندارگے ءِ ￵دروشم ءَ ￴پیش ئِے ￸داشتگ اَنت۔ اگاں شوانگی زند شَرّیں وڑے ءَ ￴پیش داشت نہ کرتگ ات گڑاں دریا ءُ ￶لانچاں کار کنوکیں جانشو ءُ ￶ناھدایانی زند شَرّیں وڑے ءَ ￴پیش ئِے بہ داشتیں، چی ءَ ￴کہ اِے ڈولی ءِ وتی دنیا اِنت۔ ڈولی شوانگی زند پیش داشت نہ کرتگ کہ ڈولی زمین توکی یے ءُ ￶زمین توک ءَ ￴بگندئے ￷مردماں مال ءُ ￶دلوت است بَلے آ وڑ ءَ کہ ￴شوانگ وانڈو بنت زمین توک ءُ ￶کنڈہ سولی مردم چشیں شوانگ نہ اَنت۔ بَلے دریا؟ دریائی زند ءِ ￵بئیان کنگ ڈولی ءِ ￵دز رس ءَ ￴ات۔ اگاں ڈولی ءَ ￴چندے گِدار بہ ونتین ءُ ￶نوں پدا وتی گِدار دوبر بہ چار اِتیں، بازیں کمی ءُ ￶گیشی ￸کرتگ ات ئِے۔

دگہ نزوری یے کردارانی گپ پرمائگ ءِ ￵وھد ءَ ￴بوتگ۔ آ ایش اِنت کہ وانگ ءِ ￵وھد ءَ مردم ￴اِے نزانت کہ پیریں جنینے گپ ءَ ￴اِنت یا نیاڑی ایں جنکے۔ دراھیں جاہ ءَ ￴کسہ کار ءِ ￵جند گپ ءَ ￴اِنت۔ بیا نشتگ ءُ ￶نیاڑی ایں شیرین ءِ ￵گپاں سئیل کنیں۔ 

”زی واجہ من تیاب ءِ ￵سئیل ءَ ￴شتگاں منا دریاھ ءِ ￵آپ ءَ ￴برتگ چاکر ءَ ￴پہ مردی توکلے منی ساھ رکتگ پمیشکاں من چاکر ءَ ￴گوں شمئے ￷ ھمراھی ءَ ￴رندا اتکگاں بیائے ￷منی گریبی لوگ ءَ ￴نان بورت۔ شیرین ءَ ￴گوشت“ تاکدیم 48

کئے ￷گوشیت کہ اِے نشتگ ءُ ￶نیاڑی ایں جنکے کہ آئی ءِ ￵اُمر کساس بیست یا بیست ءُ ￶دو سال اِنت، گپ ءَ ￴اِنت۔ اِے گپ جَنگ ءِ ￵داب مردینی یے ءُ ￶آ مرد ءِ ￵اُمر کساس چِل یا پنچہ سال اِنت۔ اے دراھیں جاھاں کسہ کار ءِ ￵جند گپ ءَ ￴اِنت۔ گِدار ءَ ￴چشیں بازیں درورے است کہ اود ءَ ￴کردارانی اُمر چارگ نہ بوتگ ءُ ￶گپ پرمایگ بوتگ اَنت۔ 

گِدار دگہ چیزے کہ من مارِتگ یکے نبشتہ رھبند ءِ ￵نہ زانگ اِنت ءُ ￶دومی ھورت وانی نہ بئیگ ءِ ￵سبب ءَ ￴گِدار چہ رَدی ءَ ￴جتگ ءُ ￶ایر اِنت۔ نبشتہ رھبند ءَ ￴من ڈولی بیگ ءَ ￴میار بار نہ کناں، ڈولی چشیں مزنیں وانندگیں مردمے نہ اِنت کہ آ بزانت وڈا رَد اِنت ءُ ￶وڑ ءَ ￴راست اِنت۔ دُور مہ بارتے رَد اِنت ءُ ￶دُور مہ بارت ئِے ￸راست اِنت۔ چشیں بازیں رَدی است۔ اگاں ڈولی ءَ وتی گِدار ￴سرپدیں مردمے ءَ ￴پیش بہ داشتیں اِے رَدی گرگ بوتگ ات اَنت۔ ھما ادارہ ءَ ￴کہ شنگ کتگ آئی ءِ ￵مستر ءَ ￴ھم اِے گِدار چمے نہ جتگ ءُ ￶انچو پہ دیم شِنگ کرتگ۔ اِے ناں پہ ادارہ ءَ ￴شَر اِنت ءُ ￶ناں پہ بلوچی زبان ءَ ￴نیکیں پالے۔ 

ٖنوں گِدار ءِ ￵زبان ءَ ￴چاریں۔ ڈولی گوشیت ”پدا ھم من سوب مند بوتگ آں کہ لھتیں کوھنیں بلوچی لبز یکجاھ کتگ“ 

گِدار ءَ ￴ھچ چشیں لبز نیست کہ آ لبز گار اِنت یا گاری ءِ ￵سیمسران اِنت۔ دومی ھمے گپ کہ گِدار ءِ ￵پشتی تاک ءَ ￴نبشتگ اَنت۔ ھمیشانی ایر کنگ ءِ ￵ھما کہ وڑ ءُ ￶پئیم اِنت، آ ھم رَد اِنت۔ 

”گداری رھبنداں چہ در نہ اتکگ؟“ 

ایشی راست ایش اِنت۔ 

چہ گداری رھبنداں در نہ اتکگ؟ 

”کہ لھتیں کوھنیں بلوچی لبز یکجاھ کتگ“ 

ایشی راست چوش اِنت۔ 

کہ بلوچی ءِ ￵لھتیں کوھنیں لبز یکجاہ کتگ۔ 

”کوھنیں بلوچی لبز“ اِد ءَ ڈولی ￴بلوچی ءَ ￴کوھن گوشگ ءَ ￴اِنت۔ بَلے چونائی ءَ ڈولی گوشگ لوٹگ ءَ ￴اِنت ￷کہ بلوچی ءِ لھتیں کوھنیں لبز اَنت کہ من یکجاہ کتگ اَنت۔ 

تیوگیں گِدار چشیں رَدی ءَ ￴جتگ ءُ ￶ایر اِنت۔ 

”زی واجہ من تیاب ءِ ￵سئیل ءَ ￴شتگاں منا دریاھ ءِ ￵آپ ءَ ￴برتگ چاکر ءَ ￴پہ مردی توکلے منی ساھ رکتگ پمیشکاں من چاکر ءَ ￴گوں شمئے ￷ ھمراھی ءَ ￴رندا اتکگاں بیائے ￷منی گریبی لوگ ءَ ￴نان بورت“ تاکدیم 48

ایشی ءِ ￵راست اِے وڑ اِنت۔ 

واجہ، زی من تیاب ءِ ￵سئیل ءَ ￴شتگ اتاں من ءَ ￴دریا ءَ ￴بُرت۔ گڑاں چاکر ءَ ￴پہ مردی توکلے منی ساہ رکینت۔ ءُ ￶من پمیشکا چاکر ءِ ￵ءُ ￶شمئے ￷رند ءَ ￴اتکگاں۔ بیا اِت مئے ￷گریبی لوگ ءَ ￴نانے بہ ور (بور) اِت۔ 

”مئے مات بندی کنگ بوتگ“ تاکدیم 131

اد ءَ ￴مات بندی کنگ جوان نہ اِنت۔ چوشکہ زمین ءِ بَرگ ءِ ￵￵گپ بئیگ ءَ ￴اِنت۔ اِے رِد اگاں اِے وڑ بوتیں شرتر ات۔ 

مئے ￷ماتیں زمین اِش برتگ

یا

مئے ￷ مات اِش اچ ما پُل اتگ

انگت اے وڑ ھم بوت کنت کہ 

مئے ￷مات زندانی کنگ بوتگ۔

گدار چہ اِے وڑیں رَدی ءَ ￴پُر اِنت۔ 

 گدار نبیس ءِ ￵ھیال ایش اِنت کہ ھما ￴کہ بلوچ اِنت آ بے گئیرت ءُ ￶بے توکل نہ بیت۔ اگاں بلوچیں بچکے ءَ ￴را ￴ٹہل ءُ ￶زیبائیں جنکے ھر وڑ ءَ ￴امباز بہ کنت، ھرچی کنگ ءِ ￵رزا ئِے ￸ھم بہ دنت۔ بَلے بلوچی ءِ ￵بند انچش مھکم اِنت کہ آ جنک ءَ ￴ھچ نہ کنت۔ پمیشکا چاکر ماھل ءَ ￴تھنا امبازیت، شیرین ءَ ￴ھم امبازیت ءُ ￶دگہ ھچ ئِے ￸نہ کنت۔ نگینہ وت کئیت، دپ ءُ ￶زبان کنت کہ چاکر من ءَ ￴یکرندے امباز، منی جیگ ءَ ￴بوہ بہ چن۔ ورنائیں چاکر نگینہ ءَ ￴ھکلّ دنت ءُ ￶شھماتے شَت ئِے ￸کشّیت ءُ ￶چہ لوگ ءَ ￴زھر کنت ءُ ￶رؤت۔ ڈولی ءِ گدار ءِ ￵مستریں کلوہ ھمیش اِنت کہ بلوچ ھچ وڑ ءَ ￴بے گئیرت ءُ ￶بے توکل نہ بیت۔

 

”نا شیرین چو من ھم زاناں تو بلکیں ھمے سوچ کتگ کہ چاکر منا لوٹی منی پت ناکو کہ نہ من انت من گْوشاں منا الم چاکر ءَ ￴بدئے ￷یا من وت کشی کناں یا من چاکر ءِ ￵رند ءَ ￴کپاں رواں آ مجبور باں، بلے اے ھبر منی، ھساب ءَ ￴چہ دور اِنت۔ مرچی باندا من گندگایاں کہ ھمے دوستی رواج گپتگ بلے اشی ءَ ￴دوستی نہ گوش اَنت، بے گیرتی گوش اَنت، بلوچ دوستی کنت بلے بے گیرتی نہ کنت” تاکدیم 76

اِے گِدار ءِ ￵نام پمیشکا پاکیں مھر اِنت کہ چاکر ھچ جاہ ءَ ￴بے گئیرتی نہ کنت۔ نبشتہ کار ءِ ￵گوشگ ھمیش اِنت کہ امبازگ ءَ ￴چہ آ دیم ھرچی کہ بوت آ چیز مھر ءَ ￴پلیت کنت۔ ھما کہ پاکیں مھر کن اَنت آیاں تھنا امبازگ ءِ ￵رزا است۔ چد ءُ ￶دیم ناپاکی ءُ ￶بے گئیرتی اِنت۔